Hukuk Bölümü 2004/8 E., 2004/11 K.

"İçtihat Metni"

Davacı vekili, kapsam dışı personel olarak çalışmakta iken işyerinin özelleştirme kapsamına alınması nedeniyle 4046 sayılı Yasa hükümlerine göre MKE Kurumuna naklen atanan müvekkilinin, davalı Şirkette çalıştığı sürelere ilişkin kıdem tazminatından doğan alacağının tahsiline hükmedilmesi istemiyle, TAKSAN A.Ş. ile Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı aleyhine, 17.9.2001 gününde adli yargı yerinde dava açmıştır.

ANKARA 11. İŞ MAHKEMESİ; 18.7.2002 gün ve E: 2001/1056, K: 2002/1205 sayı ile, davalı Şirkete ait işyerinde kapsam dışı personel olarak çalışmakta iken ve henüz özelleştirme işlemi tamamlanmadan 4046 sayılı Yasa"nın 22. maddesi hükmüne göre başka bir kamu kurumuna memur kadrosuna naklen ataması yapılan davacı tarafından açılan davanın, emsal kararlara göre idari yargı yerinde çözümlenmesinin gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir.

Başkanlık yazısı ile getirtilen adli yargı dosyasının incelenmesinden: anılan Mahkeme kararı, taraflarca temyiz edilmesi üzerine YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ"nin 9.12.2002 gün ve E: 2002/26033, K: 2002/23373 sayılı kararıyla, "Davalı işyerinin özelleştirme kapsamında olup, davacının da kapsamdışı personel olduğu konusunda uyuşmazlık yoktur. Keza kamu kurumu niteliğindeki işyerinde çalışan kapsamdışı personelin uyuşmazlıklarında idari yargının görevli olduğu Uyuşmazlık Mahkemesinin ilke kararı ile de sabittir. Ancak bu ilke kararı, kamu kurumu niteliğinden özel hukuk tüzel kişiliğine geçiş dönemi ile sınırlıdır. Bir başka anlatımla, davalı kamu kurumu özelleştirilip özel hukuk tüzel kişiliğine geçmiş ve davacı kapsamdışı personelin bu sürede de çalışması sözkonusu ise uyuşmazlıkta artık adli yargı yerinde görülmelidir. Mahkemece bu husus açıklığa kavuşturulmamıştır. O halde, özelleştirme kapsamındaki kamu kurumu işyerinin özel hukuk tüzel kişiliğini kazandığı tarih araştırılmalı ve davacının bu tarihten sonra çalışıp çalışmadığı belirlenmeli ve sonucuna göre bir karar verilmelidir. Eksik inceleme sonucu görevsizlik kararı verilmesi hatalıdır." gerekçesiyle bozulmuştur.

ANKARA 11. İŞ MAHKEMESİ; 23.10.2003 gün ve E: 2002/1547, K: 2003/1804 sayı ile, Yargıtay bozma kararı üzerine davalı Şirketçe dosyaya verilen dilekçe ve ekindeki belgelerin incelenmesinden, bu Şirkete ait hisselerin tamamının halen kamuya ait olup özelleştirilmediği anlaşıldığından davaya idari yargıda bakılmasının gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

Davacı vekilince, aynı istekle bu kez TAKSAN A.Ş. aleyhine, 28.11.2002 gününde idari yargı yerinde dava açılmıştır.

ANKARA 5. İDARE MAHKEMESİ TEK HAKİMİ; 11.12.2002 gün ve E: 2002/1774, K: 2002/1612 sayı ile, Uyuşmazlık , davacının davalı idareyle aralarında iş akdi bulunduğu döneme ilişkin olarak 1475 sayılı Kanunda düzenlenen kıdem tazminatı alacağından kaynaklandığından, 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu"nun 1. maddesine göre davanın görüm ve çözümünde iş mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, itiraz edilmeyerek kesinleşmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü"nün, Tülay TUĞCU"nun Başkanlığında, Üyeler: Dr. Atalay ÖZDEMİR, M. Lütfü ÜÇKARDEŞLER,Serap AKSOYLU, Z. Nurhan YÜCEL, Turgut ARIBAL ve Abdullah ARSLAN"ın katılımlarıyla yapılan 1/3/2004 günlü toplantısında, Raportör- Hakim İsa YEĞENOĞLU" nun davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Danıştay Savcısı Tülin ÖZGENÇ"in davada idari yargının görevli olduğu yolundaki yazılı ve sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

USULE İLİŞKİN İNCELEME:

Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa"nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, adli ve idari yargı yerleri arasında davalı TAKSAN A.Ş. yönünden anılan Yasa"nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu ve dava dosyalarının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak, davacının istemi üzerine son görevsizlik kararını veren adli yargı yerince Uyuşmazlık Mahkemesi"ne gönderildiği anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık görülmediğinden görev uyuşmazlığının esasının incelemesine oybirliği ile karar verildi.

ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

Dava, 4046 sayılı Yasa"nın 22. maddesine göre diğer bir kamu kuruluşuna naklen atanan davacının, özelleştirme kapsamında bulunan Bağlı Ortaklıkta kapsam dışı sözleşmeli personel olarak çalıştığı sürelere ilişkin kıdem tazminatının ödenmesi isteminden ibarettir.

233 sayılı KHK. hükümlerine tabi bir İktisadi Devlet Teşekkülü olan Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumunun ( MKEK ) Bağlı Ortaklığı olarak anılan KHK. eki listede yer alan TAKSAN-Takım Tezgahları Sanayii ve Ticaret A.Ş."ndeki MKEK hisselerinin ( %99.998 ), 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine Ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 3/a. maddesi ile verilen yetkiye dayanılarak, özelleştirme kapsam ve proğramına alınmasına Özelleştirme Yüksek Kurulunca karar verilmiş olup; aynı Yasa"nın 4. maddesi ile, Başbakana bağlı kamu tüzel kişiliğine sahip ve özel bütçeli olarak kurulan Özelleştirme İdaresi Başkanlığının, özelleştirme proğramına alınan kuruluşlardan, anonim şirket statüsünde olan ve anonim şirket haline dönüştürülen kuruluşların sermayelerindeki kamu payı %50"nin altına düşünceye, diğerlerinde ise özelleştirme uygulamaları sonucu devredildikleri tarihe kadar bunların sermaye miktarını tespit etmek, kuruluş, birleşme veya bölünmelerinde gerekli düzenlemeleri yapmak, mal varlıkları ile hak ve yükümlülüklerine ilişkin esasları tespit etmek, hesapları ve faaliyetleri ile ilgili her türlü düzenlemeyi yapmak, bu işlemleri kolaylaştırıcı tedbirleri almak, kanuni sınırlamalar saklı kalmak kaydıyla, kuruluşların mali, idari ve hukuki yapıları ile ilgili olarak düzenlemeler yapmak ve belirtilen diğer hususlarla görevli ve yetkili olduğuna işaret edilmiştir.

Anılan 4046 sayılı Yasa"nın 22. maddesinde, özelleştirme proğramına alınan, özelleştirilen, faaliyeti durdurulan, küçültülen, kapatılan veya tasfiye edilen kuruluşlarda çalışan 657 sayılı Yasa"ya tabi personel ile kapsam dışı personel dahil, sözleşmeli personelin "kamu personeli" olduğu ifade edilmiş ve bunların diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nasıl nakledilecekleri ile özlük ve diğer haklarına ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir.

Yukarıdan beri açıklandığı üzere, TAKSAN A.Ş., özelleştirme sürecine girmiş olmakla birlikte sermayesinin %99.9988"i oranındaki MKEK hisseleri ile %0,0012 oranındaki T.Demir Çelik İşletmeleri hisselerinin satışı henüz tamamlanmadığından kamu kuruluşu niteliğini sürdürmekte olup, davacının da bu kuruluşta çalıştığı dönemdeki statüsü itibariyle, 4046 sayılı Yasa"da açıkça belirtilmiş olan "kamu personeli" olduğu kuşkusuzdur. ( Sermaye artırımı nedeniyle 16.8.2002 tarih ve 5615 sayılı Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanan en son sermaye yapısına göre hisselerin %100"ü Özelleştirme İdaresi Başkanlığına ait bulunmaktadır. )

Bu durumda, çalıştığı dönemdeki statüsü itibariyle kamu personeli olan davacı ile bir kamu kuruluşu olduğu çekişmesiz bulunan TAKSAN A.Ş. arasındaki ilişkinin, idare hukuku ilkelerine dayanan ve idare hukuku kurallarıyla düzenlenen bir kamu hukuku ilişkisi olduğu açıktır.

Belirtilen tüm bu hususlar ile 1.3.1996 tarih ve 22567 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış bulunan Uyuşmazlık Mahkemesi"nin 22.1.1996 gün ve E: 1995/1, K: 1996/1 sayılı kararıyla, özelleştirme kapsamında bulunan kuruluşlarda kapsam dışı statüde çalışan personelin kurumları ile olan ilişkilerinden doğan anlaşmazlıkların çözüm yerinin idari yargı olduğuna ve konunun 2247 sayılı Yasa"nın 30. maddesi uyarınca bu doğrultuda ilke kararına bağlanmasına karar verilmiş olması karşısında, davacıya kapsam dışı personel olarak çalıştığı döneme ilişkin kıdem tazminatı ödenip ödenemeyeceğinden doğan uyuşmazlık konusu davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu"nun 2. maddesinde belirtilen "genel hizmetlerden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklar" kapsamında, idari yargı yerinde çözümlenmesi gerekeceği açıktır.

Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesi Tek Hakimi"nce verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

SONUÇ :

Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Ankara 5. İdare Mahkemesi Tek Hakimi"nin 11.12.2002 gün ve E: 2002/1774, K: 2002/1612 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 1.3.2004 gününde KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ İLE karar verildi.