23. Hukuk Dairesi 2016/8233 E. , 2019/4901 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVACILAR :
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkilleri davacılardan bir kısmının yüklenici ile düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladığını bir kısmının ise arsa sahiplerinden bağımsız bölüm satın alarak onların haklarına halef olduğunu, yüklenicinin sözleşme gereği yüklendiği edimlerini yerine getirmediğini, taşınmazda eksik işler bulunduğunu ve yapı kullanma izin belgesinin alınmadığını öne sürerek eksik iş bedellerinin ve bağımsız bölümlerdeki değer kaybının tespit edilerek yükleniciden tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 13.07.2015 tarihinde davasını ıslah etmiştir.
Davalı, davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre; yüklenicinin sözleşme gereği edimlerini yerine getirmediği, taşınmazda eksik işler bulunduğu ve yapı kullanma izin belgesinin de alınmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca eksik iş bedeli ve değer kaybının tahsili istemine ilişkindir.
1-6100 sayılı HMK"nın "Hâkimin Davayı Aydınlatma Ödevi" başlıklı 31/1. maddesi "Hâkim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir." şeklinde düzenlenmiş ve bunun hakimin görevi olduğu açıkça vurgulanmıştır. Maddede, hakimin maddi anlamda davayı sevk yetkisi düzenlenmektedir. Bu yetkisiyle hakim, olayın ve hukuki uyuşmazlığın olgusal ve hukuki boyutlarını gerekli olduğu ölçüde taraflara birlikte ele alabilecek, tarafların zamanında uyuşmazlığın çözümü için önemli vakıaların tamamı hakkında açıklama yapmalarını, özellikle ileri sürülen vakıalardaki eksiklikleri tamamlamalarını, delilleri ikame etmelerini ve gerekli talepleri ileri sürmelerini sağlayabilecektir.
Somut olayda, davacılar tarafından eksik iş bedeli ve değer kaybı talebiyle dava ikame edilmiş ve harca esas değer 1.000TL olarak belirlenmiş 13.07.2015 tarihinde ise ıslah yapılmıştır. Ancak dava dilekçesinde ve ıslah dilekçesinde dava değeri her bir davacı yönünden ayrı ayrı gösterilmemiştir. Mahkemece, yukarıda anılan madde uyarınca davacının talebi açıklattırılmadan karar verilmesi hatalı olmuştur.
2- Davacılar, dava konusu taşınmazdaki eksiklikler nedeniyle eksik iş bedeli ve bu eksikliklerden kaynaklı nefaset farkı talep etmiştir. Mahkemece eksik iş bedeline hükmedilerek davacılar tatmin edildiği halde eksik iş nedeniyle nefaset farkı verilmesi doğru görülmemiştir.
3- Davacılar tarafından yargılama sırasında ıslah yapılmış olmasına karşın mahkemece hükmedilen tutara ıslah nazara alınmaksızın dava tarihinden itibaren faiz işletilmesi doğru görülmemiştir.
4- Dava konusu taşınmaza iskan ruhsatının alınması taşınmazdaki eksikliklerin tamamlanması ile mümkün olabilecektir. Bu durumda inşaat ruhsatının yenilenmesi, eksik işlerin giderilmesi ve iskan masrafının tahsili hatta nama ifa talep edilebilmesi mümkün iken taşınmazın iskan ruhsatı olmadığından bahisle nefaset bedelinin hüküm altına alınması doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26.11.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.