Görevi yaptırmamak için direnme - Yargıtay 18. Ceza Dairesi 2019/21383 Esas 2020/6346 Karar Sayılı İlamı

18. Ceza Dairesi         2019/21383 E.  ,  2020/6346 K.

"İçtihat Metni"

KARAR

Görevi yaptırmamak için direnme suçundan sanıklar ... ve ..."ın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 265/1, 265/3 ve 62. maddeleri uyarınca 7 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmalarına, cezalarının anılan Kanun’un 51. maddesi gereğince ertelenmesine, aynı Kanun"un 53/1. fıkrasındaki haklardan yoksun bırakılmalarına dair Büyükçekmece 8. Asliye Ceza Mahkemesinin 19/06/2017 tarihli ve 2014/149 esas, 2017/334 sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
İstem yazısında; “Dosya kapsamına göre;
1- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 53/4. maddesinde yer alan “Kısa süreli hapis cezası ertelenmiş veya fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış olan kişiler hakkında birinci fıkra hükmü uygulanmaz şeklindeki düzenleme karşısında, cezası ertelenen sanıklar hakkında, aynı Kanun’un 53/1. maddesindeki haklardan yoksun bırakılmasına karar verilmesinde,
2- Sanıklar hakkında görevi yaptırmamak için direnme suçundan, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 265/1. maddesi uyarınca tayin edilen 6 ay hapis cezasından anılan Kanun’un 265/3. maddesi gereğince 1/3 oranında artırım yapılması neticesinde 8 ay hapis cezası yerine, 9 ay hapis cezası ve aynı Kanun’un 62/1. maddesi gereğince 1/6 oranında indirim yapılması neticesinde de 6 ay 20 gün hapis cezası yerine, 7 ay 15 gün hapis cezası tayini suretiyle fazla ceza verilmesinde,
3- 6545 sayılı Kanun"un 72. maddesiyle, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231/8. maddesinde yapılan değişikliğin suç tarihi itibariyle yürürlükte olmaması nedeniyle, anılan Kanun"un 231. maddesinin uygulanmasına engel mahkûmiyeti bulunmayan sanıklar ... ve ... hakkında "adli sicil kaydında bulunan denetim süresi devam eden hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararlarının mevcudiyeti nedeniyle yasal şartları bulunmadığından" şeklindeki yasal olmayan gerekçeyle hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yer olmadığına karar verilmesinde,
İsabet görülmemiştir. ” denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
1) "1" numaralı istem açısından yapılan değerlendirmede;
5237 sayılı TCK’nın 53. maddesinin 1. fıkrasında, kişi hakkında kasten işlemiş olduğu suçtan dolayı hapis cezasına mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak, beş bent halinde yer verilen hak yoksunluklarının uygulanacağı düzenlenmiş ve devam eden fıkralarında, “2) Kişi, işlemiş bulunduğu suç dolayısıyla mahkûm olduğu hapis cezasının infazı tamamlanıncaya kadar bu hakları kullanamaz. (3) Mahkûm olduğu hapis cezası ertelenen veya koşullu salıverilen hükümlünün kendi altsoyu üzerindeki velayet, vesayet ve kayyımlık yetkileri açısından yukarıdaki fıkralar hükümleri uygulanmaz. Mahkûm olduğu hapis cezası ertelenen hükümlü hakkında birinci fıkranın (e) bendinde söz konusu edilen hak yoksunluğunun uygulanmamasına karar verilebilir. (4) Kısa süreli hapis cezası ertelenmiş veya fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış olan kişiler hakkında birinci fıkra hükmü uygulanmaz. ” hükümlerine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen düzenlemelere göre, kısa süreli hapis cezaları ertelenen sanıklar hakkında TCK’nın 53. maddesinin 1. fıkrasında öngörülen hak yoksunluklarının uygulanamayacağının gözetilmemesi hukuka aykırıdır.
2) "2" numaralı istem açısından yapılan değerlendirmede;
Sanıklar hakkında görevi yaptırmamak için direnme suçundan, TCK"nın 265/3. maddesi uyarınca artırım uygulanırken 8 ay hapis cezası yerine, hesap hatası sonucu 9 ay hapis cezası belirlenmesi ve buna bağlı olarak sonuç cezanın fazla tayini kanuna aykırı bulunmuştur.
3) "3" numaralı istem açısından yapılan değerlendirmede;
5560, 5728, 5739, 6008 ve 6545 sayılı Kanunlarla 5271 sayılı CMK"nın 231. maddesinde yapılan değişiklikler göz önüne alındığında, hükmün açıklanmasının geri bırakılabilmesi için;
1) Suça ilişkin olarak;
a- Yargılama sonucu hükmolunan cezanın iki yıl veya daha az süreli hapis ya da adli para cezası olması,
b- Suçun Anayasa"nın 174. maddesinde güvence altına alınan inkılâp kanunlarında yer alan suçlardan olmaması,
2) Sanığa ilişkin olarak;
a- Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamış bulunması,
b-Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi,
c-Mahkemece sanığın kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları göz önüne alınarak yeniden suç işlemeyeceği hususunda kanaate ulaşılması,
d-Sanığın, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını kabul etmediğine dair bir beyanının olmaması,
e-Sanık hakkında daha önce hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair karar verilmemiş olması,
Şartlarının gerçekleşmesi gerekmektedir.
Tüm bu şartların varlığı halinde, mahkemece hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilecek ve onsekiz yaşından büyük olan sanıklar beş yıl, suça sürüklenen çocuklar ise üç yıl süreyle denetimli serbestlik tedbirine tâbi tutulacaktır.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılıp bırakılmayacağına ilişkin bir değerlendirme yapılması için, yargılamanın herhangi bir sujesinin talepte bulunması şart değildir. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması şartlarının varlığı hâlinde, 6008 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikten önce resen, bu değişiklikten sonra ise sanığın hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını kabul etmediğine dair bir beyanının olmaması hâlinde mahkemece diğer kişiselleştirme hükümleri olan seçenek yaptırımlara çevirme ve ertelemeden önce değerlendirilmesi gerekmektedir.
İncelenen dosyada; sanıklar hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını kabul etmişlerdir. 6545 sayılı Kanun"un 72. maddesiyle, CMK’nın 231/8. maddesinde yapılan değişikliğin suç tarihi itibariyle yürürlükte olmaması nedeniyle, CMK"nın 231. maddesinin uygulanmasına engel mahkumiyeti bulunmayan sanıkların, kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları gözönünde bulundurularak, yeniden suç işleyip işlemeyeceği konusunda bir değerlendirme yapılıp, sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği gözetilmeden "adli sicil kaydında bulunan denetim süresi devam eden hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararlarının mevcudiyeti nedeniyle yasal şartları bulunmadığından" şeklindeki kanuni olmayan gerekçeyle hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yer olmadığına karar verilmesi, hukuka aykırı bulunmuştur.
Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, kanun yararına bozma isteği doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1) Görevi yaptırmamak için direnme suçundan sanıklar ... ve ... hakkında, Büyükçekmece 8. Asliye Ceza Mahkemesi"nin 19/06/2017 tarihli, 2014/149 esas, 2017/334 sayılı kararının, CMK’nın 309. maddesi uyarınca kanun yararına BOZULMASINA,
2) CMK"nın 309/4-b fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Yüksek Adalet Bakanlığı"na sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na TEVDİİNE, 03/06 /2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.