17. Hukuk Dairesi 2016/14599 E. , 2019/6630 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacılar vekili, davalıların sürücüsü, trafik sigortacısı olduğu araç ile davacıların desteği yayaya çarpması sonucunda vefat ettiğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile davacı ... için 10.000,00 TL davacı ... için 10.000,00 TL, davacı ... için 10.000,00 TL, davacı ... için 10.000,00 TL, davacı ... için 10.000,00 TL olmak üzere toplam 50.000,00 TL manevi tazminatın davalı ...’den tahsili ile 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile davacı ... için destekten yoksun kalma tazminatını 56.044,63 TL’ye yükseltilmiştir.
Davalılar, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kısmen kabulüne, davacı ... tarafından açılan maddi tazminat davasının kabulü ile 56.044,63 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı Ege Sigorta (Euro) açısından dava
tarihinden (04/04/2014) işleyecek yasal faizi ile ve poliçe limitiyle sınırlı olmak üzere, davalı ... açısından kaza tarihinden (09/05/2013) işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı ..."e verilmesine, davacı ... tarafından açılan maddi tazminat talebinin reddine, ... tarafından açılan maddi tazminat talebinin reddine, ... tarafından açılan maddi tazminat talebinin reddine, ... tarafından açılan maddi tazminat talebinin reddine, davacı ... tarafından açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 7.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren (09/05/2013) işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ..."den alınarak davacı ..."e verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı ... tarafından açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 4.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren (09/05/2013) işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ..."den alınarak davacı ..."ye verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı ... tarafından açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 4.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren (09/05/2013) işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ..."den alınarak davacı ..."e verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı ... tarafından açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 4.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren (09/05/2013) işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ..."den alınarak davacı ..."e verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı ... tarafından açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 4.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren (09/05/2013) işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ..."den alınarak davacı ..."e verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı ile manevi tazminat istemine ilişkindir.
Çalışma hayatının, aktif çalışma dönemi ve emeklilik dönemi olan pasif devre olarak ayrılması ve özel yasalarında çalışma süreleri ayrık olarak belirtilmemiş (asker, polis vb. gibi) kişiler yönünden 60 yaşın aktif çalışma devresi, bakiye yaşam süresi varsa kalan sürenin de pasif çalışma devresini oluşturduğu; destekten yoksun kalma nedeniyle tazminatın hesabında, pasif devrede de zararın oluşacağı ve bu zararın asgari ücret düzeyinde bir zarar olacağının kabulü gerektiği Dairemiz"in yerleşmiş içtihatlarındandır.
Pasif devre zararının hesaplanması sırasında esas alınan ücretin, bir çalışmanın karşılığı değil, ekonomik bir değer taşıyan yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesinin karşılığı olduğu, ücretle fiilen çalışanlara uygulanmak için getirilen asgari geçim indiriminin, ücretli bir çalışmanın söz konusu olmadığı pasif dönem (devre) zararının hesaplanmasında dikkate alınamayacağı açıktır. Zira, asgari geçim indirimi (AGİ), ücretin eki olmadığından, tazminat alacaklarının hesaplanmasına esas ücrete dahil edilemez.
Somut olaya bakıldığında; hükme esas alınan 13.07.2015 tarihli hesap bilirkişi raporunda, 68 yaşında vefat eden desteğin, AGİ dahil edilmiş asgari ücret üzerinden tazminatın hesaplandığı görülmektedir. Mahkemece yapılan sosyal ekonomik durum araştırmasında desteğin emekli esnaf olduğu aylık 2.300,00 TL gelirinin olduğu belirtilmişse de yapılan araştırma desteğin pasif döneminin AGİ’li asgari ücret üzerinden hesaplanması için yeterli değildir. Buna göre, desteğin fiili olarak çalışıp çalışmadığının araştırılması, eğer çalışıyorsa belirli bir süre daha çalışacağı kabul edilerek AGİ dahil edilerek net asgari ücret üzerinden hesaplama yapılması, pasif devre için ise AGİ"siz net asgari ücret üzerinden hesaplanarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ..."e geri verilmesine 23.05.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.