MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki asıl davada davacı vekili ve birleşen davada davacı vekili ile birleşen davada davalılar ... Otomotiv İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti., ... İnşaat Otomotiv San. Tic. A.Ş., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... vekillerince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 18.06.2019 Salı günü birleşen davada davacı ... vekili Av. ... ile davalı ... vekili Av. Halil Bülent Serdaroğlu ve davalılar ... ve arkadaşları vekili Av. ... geldi. Asıl davada davacı ve diğer davalılar tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraf vekilleri dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı ... ve Kredi Bankası A.Ş. ve birleşen davanın davacısı ... vekilleri ile Asli müdahil ... Bankası A.Ş., davalı borçlular ..., ..., ..., ..., ... İnş.Otomotiv San. ve Tic. A.Ş. ve ... Otomotiv İnş.San. ve Tic. Ltd. Şti."den olan borçları nedeniyle haklarında yaptıkları icra takibi sırasında borçlarına yetecek haczi kabil mallarının bulunmadığını ancak alacaklılardan mal kaçırmak amacı ile kendilerine ait taşınmazları diğer davalılara devrettiklerini öne sürerek yapılan tasarrufların iptalini talep etmişlerdir.
Davalı borçlu şirketler ile davalı ..., ... ve ... vekili, asıl borçlunun ... Otomotiv İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğunu, taşınmazların mal kaçırma amacı ile satılmadığını ve dava koşullarının oluşmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Davalı ..., duruşmalara katılmamış ve cevap dilekçesi sunmamıştır.
Diğer davalılar vekilleri, taşınmazların raiç değerden alındığını, müvekkillerinin kötü niyetli olmadığından haksız açılan davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece, ana ve birleşen dosyada davalı olan bir kısım taşınmazlar yönünden bu taşınmazların mahkemenin dosya borçlularının borcundan dolayı icra marifeti ile satıldığı, satış bedelleri ile ilgili sıra cetvelleri düzenlendiği, sıra cetvellerinde de mahkemenin ana dosyası ile birleşen dosyadaki icra takiplerinin numarası belirtilerek icra takiplerine sıra cetvelinde yer verildiği, taşınmazların cebri icra vasıtası ile satılmış olup, mahkemenin dosyası ile birleşen dosya alacakları sıra cetveline kayıt edildiğinden bu taşınmazlar yönünden açılan tasarrufun iptali davasının konusunun kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına,
Bir kısım taşınmazların borçlular dışında taşınmazları satın alan 3. kişilerin borcundan dolayı icra marifeti ile satıldığı, taşınmazların satılmış olması sebebiyle bu taşınmazlar yönünden açılan tasarrufun iptali davasının bedele dönüştüğü, taşınmazların icradaki satış tarihi itibariyle oluşan bedellerinin icra dosyalarında alacak ve ferileri ile sınırlı olmak üzere borçlu ile işlemde bulunan 3. kişi davalılardan tahsiline,
... Köyü 33 ve 34 parsel, ... İlçesi ... Mah. 63 ada 39 parseldeki 17 ve 18 nolu bağımsız bölümler, ... İlçesi Atatürk Mah. 123 ada 13 parsel 6 nolu bağımsız bölüm,
... İlçesi ... Mah. 229 ada 31 parsel, ... İlçesi ... Mah. 229 ada 51 parsel (taşınmazın ... adına kayıtlı 1/2 hissesi), ... İli ... İlçesi ... Mah. 869 ada 4 parseller yönünden bu taşınmazlar ile ilgili yapılan tasarrufların dava ve birleşen dava yönünden iptalinin gerektiği, ... İlçesi ... 90 ada 6 parsel 1 nolu bağımsız bölüm yönünden asıl dava yönünden iptal kararı verilmesinin ancak birleşen dosya yönünden ... İli ... İlçesi ... 90 ada 6 parsel 1 nolu bağımsız bölüm ile ilgili davanın reddine, davalı ..."in kötü niyeti ispatlanamadığından hakkında açılan davanın reddine, asli müdahil olan ... Bankası yönünden HMK"nun 150. maddesi gereğince açılmamış sayılmasına karar verilmiş; hüküm, davacılar Yapı Kredi Bankası A.Ş., ... vekilleri ile davalılar ... Otomotiv İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti., ... İnşaat Otomotiv San. Tic. A.Ş., ..., ... vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Dava İİK"nun 277 ve devamı maddelerine dayalı olarak açılan tasarrufun iptaline ilişkindir.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillere, hükmün gerektirici nedenlerine ve davalı ..."un taşınmazı satın aldığında tapudaki değeri ile gerçek değeri arasında önemli fark olması nedeni ile davalı ... vekilinin, davalı ..."ın borçluların avukatları ..."ın babası olması, davalı ..."nin borçluların akrabası olduğu, davalı ..."in borçlular ... ve ... bir başka şirkette ortakları olması nedeni ile davalı ... dışındaki diğer taraf vekillerinin aşağıda yazılı bentler kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Bu, davalardan amaç, borçlunun haciz yada iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da "iyiniyet kurallarına aykırılık" nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır.
Davacı, iptal davası sabit olduğu takdirde, tasarruf konusu mal üzerinde cebri icra yolu ile hakkını almak yetkisini elde eder ve tasarruf konusu taşınmaz mal ise, davalı üçüncü şahıs üzerindeki kaydın düzeltilmesine gerek olmadan o taşınmazın haciz ve satışını isteyebilir (İİK.md.283/1). Bu yasal nedenle iptal davası, alacaklıya alacağını tahsil olanağını sağlayan, nisbi nitelikte yasadan doğan bir dava olup; tasarrufa konu malların aynı ile ilgili değildir.
Borçlunun aciz ya da iflasından önce yaptığı iptale tabi tasarrufları, üç grup altında ve İİK.nun 278, 279 ve 280. maddelerinde düzenlenmiştir. Ancak, bu maddelerde iptal edilebilecek bütün tasarruflar, sınırlı olarak sayılmış değildir. Kanun, iptale tabi bazı tasarruflar için genel bir tanımlama yaparak hangi tasarrufların iptale tabi olduğu hususunun tayinini hakimin takdirine bırakmıştır (İİK.md.281). Bu yasal nedenle de, davacı tarafından İİK.nun 278, 279 ve 280. maddelerden birine dayanılmış olsa dahi, mahkeme bununla bağlı olmayıp, diğer maddelerden birine göre iptal kararı verebilir (Y.H.G.K.25.11.1987 Tarih, 1987/15-380 Esas ve 1987/872 Karar sayılı ilamı). Genelde denilebilir ki, borçlunun iptal edilebilecek tasarrufları, alacaklılarından mal kaçırılmasına yönelik olarak yapılan ivazsız veya aciz halinde yapılan tasarruflar ile alacaklılarına zarar verme kastıyla yapılan tasarruflardır.
Davacı ... ve Kredi Bankası A.Ş. yönünden değerlendirme yapıldığında:
a-Davacı alacaklı banka İzmir 14. İcra Müdürlüğünün 1999/692-693-694 ve 695 sayılı takip dosyalarındaki alacakları için bu davayı açmış yargılama sırasında 1999/692 sayılı takip dosyasındaki alacağı tahsil ettiğini belirterek bu takip dosyası yönünden davasıdan vazgeçmiş, diğer takip dosyaları yönünden takipler kesinleşmiş, davacının alacağının dayanağı 17.03.1998-22.04.1996 tarihli krediler ile 1990-1998 dönemine ait alacaktan kaynaklanmakta olup, dava konusu taşınmaz devirleri 1999 yılında yapılmıştır. 693 sayılı takip dosyası için 11.12.2003 tarih 694 ve 695 sayılı takip dosyaları yönünden 04.03.2003 tarihli aciz belgeleri sunulmuş, dava 01.02.1999 tarihinde 5 yıllık sürede açılmıştır. Dolayısı ile dava ön koşulları bulunmaktadır.
Tasarrufun iptali davalarında 3. kişinin borçludan satın aldığı malı elinden çıkarması ve satın alan dördüncü kişinin davaya dahil edilmemesi ya da davaya dahil edilmekle birlikte iyi niyetli olduğunun anlaşılması halinde İİK’nın 283/2 maddesi uyarınca bedele dönüşen davada üçüncü kişinin dava konusu malı elinden çıkardığı tarihteki gerçek değeri oranında bedelle sorumlu tutulması gerekir. Aynı şekilde davalı borçlunun borcundan dolayı dava konusu taşınmaz ve makineler cebri icra yolu ile satılması halinde de davalı 3. kişi elinde bir bedel kalır ise bu bedel ile sorumlu tutulur.
Bu alacaklı yönünden konu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilen ... İli ... İlçesi ... Mahallesi 710 Ada 162 parsel nolu ... Mahallesi 123 Ada 13 parsel 5 nolu bağımsız bölüm, ... İlçesi ... Mahallesi 919 Ada 83 parsel 6 - 8 nolu bağımsız bölüm, ... Mahallesi 240 Ada 1 parsel 1 nolu bağımsız bölüm, ... İlçesi ... Mahallesi 229 Ada 51 parsel nolu (Taşınmazın ... ile ... adına kayıtlı 1/2 hissesi) taşınmazlar borçluların bir başka borçları nedeni ile ihalede satılmış ve ihale bedelinden davacı ... ve Kredi bankası AŞ"nin dava dayanağı takip dosyalarına da bir miktar paranın intikal edeceği anlaşıldığından, bu taşınmazlar yönünden esasla ilgili bir karar verilmesi yerine yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırıdır.
b-Dava konusu ... İli ... İlçesi ... Mahallesi 90 Ada 6 parsel 1 nolu bağımsız bölüm 26.01.1999 tarihinde davalı ... tarafından davalı ..."e tapuda 8.500,00 TL"ye satılmış olduğu, bilirkişiler tarafından taşınmazın gerçek değerinin 12.000,00 TL olduğu belirlenmiştir. İki değer arasında önemli bir oransızlık olmadığı gibi İİK"nun 278/3-2 maddesi gereğince iptal için aynı maddenin 1 fıkrasına göre aciz ve hacizden geriye doğru iki yıllık süre içinde tasarrufun yapılması gerekir. Davacı ... ve Kredi Bankası A.Ş. tarafından aciz belgeleri 11.12.2003 ve 04.03.2003 tarihli olup 2 yıllık süre geçmiştir.Öte yandan davalı ..."in İİK"nun 280.maddesi kapsamında borçlunun içinde bulunduğu mali durumunu bilen veya bilmesi lazım gelen kişilerden olduğu da ispatlanmamıştır.
Bu halde davalı ... yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken hatalı değerlendirme ile davanın kabulüne karar verilmesi de hatalı olmuştur.
c-HMK"nun 297/b bendine göre hükümde tarafların ve davaya katılanların kimliklerinin belirtilmesi gerekir.Davacı ... ve Kredi Bankası AŞ tarafından açılan dava ile ilgili olarak karar başlığında sadece davalı ..."in taraf olarak gösterilerek diğer davalıların gösterilmemesi de isabetli değildir.
d-HMK"nun 297/2 bendine göre hükmün sonuç kısmında taraflara yükenilen borç ve hakların açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gerekir. Davacı ... ve Kredi Bankası A.Ş. açılan davada borçlu ile birlikte zorunlu dava arkadaşı üçüncü kişiler hasım olarak gösterilmiş olup üçüncü kişiler arasınaki dava arkadaşlığı ihtiyari nitelikte olduğundan, herbir üçüncü kişi yönünden yargılama giderinin ayrı ayrı belirtilmesi gerekirken hükmün birinci kısmının 4 ve 5.bentlerinde kimden tahsil edileceği belirtilmeksizin tek davalı varmış gibi karar verilmiş olması da hatalı olmuştur.
3-Davacı ... yönünden ise:
a-Anılan davacıya ait takip dosyası İzmir 4. İcra Müdürlüğünün 1998/834 sayılı takip dosyalarındaki alacaklarının tahsili için dava açmış asıl alacaklı ... alacağını davacı ..."a temlik etmiştir. Davacının alacağının dayanağı 03.08.1998 tarihli krediden kaynaklamakta olup, dava konusu taşınmaz devirleri 1999 yılında yapılmıştır. Takip kesinleşmiş borçlu adreslerinde 02.202.1999 ve 09.02.1999 tarihlerinde yapılan hacizler İİK"nun 105.maddesi kapsamında aciz belgesi niteliğinde olduğu anlaşılmıştır. 05.02.1999 tarihinde 5 yıllık sürede açılmıştır. Dolayısı ile dava ön koşulları bulunmaktadır.
Tasarrufun iptali davalarında 3. kişinin borçludan satın aldığı malı elinden çıkarması ve satın alan dördüncü kişinin davaya dahil edilmemesi ya da davaya dahil edilmekle birlikte iyi niyetli olduğunun anlaşılması halinde İİK’nın 283/2 maddesi uyarınca bedele dönüşen davada üçüncü kişinin dava konusu malı elinden çıkardığı tarihteki gerçek değeri oranında bedelle sorumlu tutulması gerekir. Aynı şekilde davalı borçlunun borcundan dolayı dava konusu taşınmaz ve makineler cebri icra yolu ile satılması halinde de davalı 3. kişi elinde bir bedel kalır ise bu bedel ile sorumlu tutulur.
Bu alacaklı yönünden konu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilen ... İli ... İlçesi ... Mahallesi 710 Ada 162 parsel nolu ... Mahallesi 123 Ada 13 parsel 5 nolu bağımsız bölüm, ... İlçesi ... Mahallesi 919 Ada 83 parsel 6 - 8 nolu bağımsız bölüm ... Mahallesi 240 Ada 1 parsel 1 nolu bağımsız bölüm,
... İlçesi ... Mahallesi 229 Ada 51 parsel nolu (Taşınmazın ... ile ... adına kayıtlı 1/2 hissesi) taşınmazlar borçluların bir başka borçları nedeni ile ihalede satılmış ve ihale bedelinden davacı ..."un dava dayanağı takip dosyalarına da bir miktar paranın intakal edeceği anlaşıldığından, bu taşınmazlar yönünden esasla ilgili bir karar verilmesi yerine yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırıdır.
b-HMK"nun 297/2 bendine göre hükmün sonuç kısmında taraflara yükenilen borç ve hakların açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gerekir.Davacı ... tarafından açılan davada borçlu ile birlikte zorunlu dava arkadaşı üçüncü kişiler hasım olarak gösterilmiş olup üçüncü kişiler arasınaki dava arkadaşlığı ihtiyari nitelikte olduğundan, herbir üçüncü kişi yönünden yargılama giderinin ayrı ayrı belirtilmesi gerekirken hükmün ikinci kısmının 6 ve 7.bentlerinde kimden tahsil edileceği belirtilmeksizin tek davalı varmış gibi karar verilmiş olması da hatalı olmuştur.
SONUÇ:Yukarda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar Yapı Kredi Bankası A.Ş., ... vekilleri ile davalılar ... Otomotiv İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti., ... İnşaat Otomotiv San. Tic. A.Ş., ... vekillerinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE, davacı ...Ş. vekilinin (2a), (2c)ve (2d) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının, davacı ... vekilinin (3a) ve (3b) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının, davalı ... vekilinin (2b) nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının, davacı ...Ş. ve davacı ... vekilleri ile davalılar ... Otomotiv İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti., ... İnşaat Otomotiv San. Tic. A.Ş., ... vekillerinin (2d) ve (3b) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 2.037,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan birleşen davada davacı ..."a verilmesine, 2.037,00 TL vekalet ücretinin asıl davada davacı ile birleşen davada davacıdan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalılar ... Otomotiv İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti., ... İnşaat Otomotiv San. Tic. A.Ş., ..."a verilmesine, duruşmada vekille temsil olunmayan asıl davada davacı yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ile davalılar ... Otomotiv İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti., ... İnşaat Otomotiv San. Tic. A.Ş., ... geri verilmesine, 18/06/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.