MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı maddi tazminat talebinin kabulüne manevi tazminat davasının kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... Anonim Türk Sigorta A.Ş. vekili, davalı ...Ş. vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacılar vekili; davalı ... Anonim Türk Sigorta A.Ş. nezdinde kasko sigorta poliçesi ile sigortalı bulunan, davalı ... İnşaat İnşaat Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin maliki olduğu, davalı ...’nın sevk ve idaresindeki aracın, önce davalı ...Ş. nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı bulunan davalı ...’un sevk ve idaresindeki araca daha sonra da yolun kenarında yürümekte olan müvekkili ..."a çarpması neticesinde 21/10/2010 tarihinde meydana gelen trafik kazasında davacının ağır şekilde yaralandığını ve malul kaldığını, kaza nedeniyle psikolojik durumunun bozulduğunu beyanla, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 10.000,00 TL maddi tazminatın tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen, 30.000,00 TL manevi tazminatın sigorta şirketleri dışındaki davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ...Ş. vekili; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili; kazanın meydana gelmesinde müvekkilinin kusurunun bulunmadığını, beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Anonim Türk Sigorta A.Ş. vekili; davalı ... İnşaat İnşaat Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketine ait kamyonetin müvekkili şirket nezdinde Motorlu Kara Taşıtları Birleşik Kasko Sigorta Poliçesi ile sigortalı olduğunu, geçerli bir trafik sigortası poliçesinin mevcudiyeti halinde müvekkili şirketin davalının sigortacısı olarak üçüncü kişilere verilen zarardan doğan sorumluluğunun kusur oranında ve poliçe ile belirlenen trafik sigortası limitleriyle sınırlı olduğunu, aynı aracın Motorlu Kara Taşıtları Birleşik Kasko Sigortası var ise bu poliçedeki artan mali mesuliyet teminatının ancak gerçek zarar miktarının sigortalı araç sürücüsünün kusuruna isabet eden kısmının trafik poliçesi limitini aşması durumunda devreye gireceğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... ve ... İnşaat-İnşaat Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi vekili; kazanın meydana gelmesinde müvekkili ..."nın kusurunun bulunmadığını beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, kararda yazılı gerekçelerle ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davacı ..."ın maddi tazminat talebinin kabulüne, 73.806,00-TL maddi tazminatın davalılar ..., ..., ... İnşaat İnşaat Malzemeleri Sanayi ve Tic. Ltd. Şti., ... Sigorta A.Ş., Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketinden olay tarihi olan 21/10/2010 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte ortaklaşa ve zincirleme bir şekilde tahsil edilerek davacı ..."a ödenmesine, davacı ..."ın manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne, 20.000,00-TL manevi tazminatın davalılar ..., ... ve ... İnşaat İnşaat Malzemeleri Sanayi ve Tic. Ltd. Şti"den olay tarihi olan 21/10/2010 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte ortaklaşa ve zincirleme bir şekilde tahsil edilerek davacı ..."a ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine dair verilen hüküm, davalı ... Anonim Türk Sigorta A.Ş. vekili, davalı ...Ş. vekili ve davalı ... vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm, davalı ...Ş. ve davalı ... Anonim Türk Sigorta A.Ş. vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de, “Sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder.” şeklinde ifade edilmiştir.
Motorlu Kara Taşıt Araçları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının 1. maddesine göre ise, sigortacı, zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçe limitinin dışında (üstünde) kalan miktardan başlayıp, ihtiyari mali sorumluluk sigortası teminat limitine kadar sorumludur.
Bahse konu düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, yasa koyucu trafik sigortacısı ve ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı bakımından müştereken ve müteselsilen bir sorumluluk öngörmemiş, sıralı bir sorumluluk düzenlemiştir.
Somut olayda, davalı ... Anonim Türk Sigorta A.Ş, kazaya neden olan aracın ihtiyari mali mesuliyet (İMSS) sigortacısı olup, olay tarihi itibariyle bu davalının, ZMSS limitini aşan kısımdan (ve temin ettiği İMSS poliçe limiti dahilinde sınırlı olarak) sorumlu olacağı açıktır.
Yukarıda izah edilen sıralı sorumluluk esasına göre, davalı ihtiyari mali mesuliyet sigortacısına, ancak zorunlu mali sorumluluk sigortası limitinin üzerinde bir zararın tespiti halinde, limitin üzerinde kalan kısım yönünden başvurulabileceği, başka bir anlatımla, davalının uğradığı bedeni zararlar, kazaya karışan aracın zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamında ise, bu aracın ihtiyari mali mesuliyet sigortacısının sorumluluğunun doğmayacağı
gözetilerek; davalının sorumluluğu hakkında bir karar verilmesi gerekirken; yanılgılı değerlendirme ve eksik incelemeyle, yazılı olduğu biçimde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
3-Bozma neden ve şekline göre davalı ... Anonim Türk Sigorta A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
4-Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının demirci ustası olması nedeniyle İnşaat Mühendisleri Odası Ordu Temsilciliği’nin 29.09.2014 tarihli yazısı doğrultusunda günlük 60 TL, aylık da 1.800,00 TL kazancı olduğu (ve yıl boyunca çalışıp aynı geliri elde ettiği) esas alınarak asgari ücretin 3 katı düzeyinde gelir elde ettiği kabulü ile tazminat hesaplanmıştır. İnşaat işçiliği, işin özelliği gereği yılın belirli aylarında yapılabilen mevsimlik bir iştir. Davacının gelirinin belirlenmesinde bu husus dikkate alınarak davacının yaşadığı ve çalıştığı yerler de gözetilerek yılın kaç ayı ve ayda kaç gün çalışabileceği tespit edildikten sonra sonucuna göre asgari ücret üzerinden hesaplama yapılması gerektiği gözetilmelidir.
O halde mahkemece, davacının yaşadığı yerin özellikleri de gözetilerek inşaat işinin yılda kaç ay ve ayda kaç gün yapılabildiğinin ilgili meslek odasından sorulması ve gelen cevaba göre hesap yapılması, bu miktarın asgari ücretin altında kalması halinde, gelirinin asgari ücret düzeyinde olduğu kabul edilerek, aktüer bilirkişiden ek rapor alınarak tazminatın belirlenmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
5-Mahkemece, davalı ... şirketleri haksız fiil tarihinden itibaren temerrüt faizi ile sorumlu tutulmuştur. Sigortacının sigorta bedelini ödeme borcu, K.T.K. 99. maddesinde düzenlenmiştir. O halde, davalı ... şirketine davacı tarafından dava tarihinden önce yapılmış bir ihbar bulunup bulunmadığının tespiti ile yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda temerrüt tarihinin belirlenmesi, ihbar bulunmadığı takdirde dava tarihinde temerrüde düşürülmüş olduğunun kabulü gerekirken, yazılı olduğu şekilde davalı ... şirketinin haksız fiil tarihinden itibaren temerrüt faizinden sorumlu tutulması da doğru görülmemiştir.Kabule göre de; davalı ... şirketleri sadece maddi tazminattan sorumlu tutulduğu halde, mahkemece maddi ve manevi tazminata ilişkin ayrım yapılmadan harçlardan, yargılama giderlerinden ve vekalet ücretinden tüm davalıların birlikte sorumlu tutulması ve hükmedilen kaza nedeni ile ortaya çıkan zarardan teminat limiti ile sorumlu olduğundan harç, yargılama gideri ve vekalet ücretinden de teminat limiti oranında sorumlu olduğu gözetilmeksizin yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm, davalı ...Ş. Vekili ile davalı ... Anonim Türk Sigorta A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı .... vekilinin, (4) ve (5) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün bu davalılar lehine BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Anonim Türk Sigorta A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, aşağıda dökümü yazılı 4.805,90 TL kalan onama harcının temyiz eden davalı ..."dan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... Sigorta A.Ş. ile ... Türk Sigorta A.Ş."ye geri verilmesine 23/09/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.