MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili, davalı ... şirketine sigortalı bulunan, davalı ... idaresindeki araç ile ... idaresindeki aracın karıştığı kazada ...,...,... "nun hayatlarını kaybettiğini bu sebeple yakınları olan davacıların vefat edenlerin desteğinden yoksun kaldığını ve manevi yıkıma uğradıklarını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline, 100.000,00 TL manevi tazminatın davalı ..."den olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, yargılama sırasında talebini yükseltmiştir.
Davalılar davanın reddini talep etmişlerdir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davanın kısmen kabulü ile 1- (a) - ..."nun ölümü nedeniyle 8.595,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı ...Ş"den dava tarihinden itibaren, davalı ..."den olay tarihi olan 23/05/2004
tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı eş ..."ya ödenmesine, 3.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."den tahsili ile davacı eş ..."ya ödenmesine, (b) - ... "nun ölümü nedeniyle 8.378,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı ...Ş"den dava tarihinden itibaren, davalı ..."den olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı ... "ya ödenmesine, 2.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."den tahsili ile davacı ... "ya ödenmesine, (c) ... "nun ölümü nedeniyle 1.397,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı ...Ş"den dava tarihinden itibaren, davalı ..."den olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen TAHSİLİ ile davacı anne ..."ya ÖDENMESİNE, -1.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."den TAHSİLİ ile davacı anne ..."ya ÖDENMESİNE, (d) - ..."nun ölümü nedeniyle 1.550,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı ...Ş"den dava tarihinden itibaren, davalı ..."den olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen TAHSİLİ ile davacı baba ..."ya ÖDENMESİNE, -1.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."den TAHSİLİ ile davacı baba ..."ya ÖDENMESİNE, (e) - ... "nun ölümü nedeniyle 600,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."den TAHSİLİ ile davacı kardeş ..."ya ÖDENMESİNE, 2- (a) - ... "nun ölümü nedeniyle 31.830,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı ...Ş"den dava tarihinden itibaren, davalı ..."den olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen TAHSİLİ ile davacı eş ..."a ÖDENMESİNE, -3.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."den TAHSİLİ ile davacı eş ..."a ÖDENMESİNE, (b) - ..."nun
ölümü nedeniyle 5.260,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı ...Ş"den dava tarihinden itibaren, davalı ..."den olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen TAHSİLİ ile davacı ..."ya ÖDENMESİNE, 2000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."den TAHSİLİ ile davacı ..."ya ÖDENMESİNE, (c) - ..."nun ölümü nedeniyle 1.350,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı ...Ş"den dava tarihinden itibaren, davalı ..."den olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen TAHSİLİ ile davacı annesi ..."ya ÖDENMESİNE, -1.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."den TAHSİLİ ile davacı annesi ..."ya ÖDENMESİNE, (d) - ..."nun ölümü nedeniyle 1.562,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı ...Ş"den dava tarihinden itibaren, davalı ..."den olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen TAHSİLİ ile davacı babası ..."ya ÖDENMESİNE, 1.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."den TAHSİLİ ile davacı babası ..."ya ÖDENMESİNE, (e) - ..."nun ölümü nedeniyle 600,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."den TAHSİLİ ile davacı kardeş ..."ya ÖDENMESİNE, 3- (a) -..."nun ölümü nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatı talebinin REDDİNE, (b) - ..."nun ölümü nedeniyle 2.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."den TAHSİLİ ile davacı Baba ..."a ÖDENMESİNE, (c) - ..."nun ölümü nedeniyle 1.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."den TAHSİLİ ile davacı kardeş ... "ya ÖDENMESİNE, (d) - ..."nun ölümü nedeniyle 1.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."den TAHSİLİ ile davacı babaanne ..."ya ÖDENMESİNE, (e) - ..."nun ölümü nedeniyle 1.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 23/05/2004 tarihinden
itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."den TAHSİLİ ile davacı büyükbaba ..."ya ÖDENMESİNE, karar verilmiş hüküm taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1-6100 sayılı HMK"nun geçici 3/2. maddesi delaletiyle 1086 sayılı HUMK"nun 427. maddesinde öngörülen kesinlik sınırı 01.01.2015 tarihinden itibaren 2.080,00 TL’ye çıkarılmıştır. Temyize konu kararda davacı ... ve ... yönünden hükmedilen maddi ve manevi tazminat tutarları, davacı ... , ..., ..."ın vefatı nedeniyle ... lehine hükmedilen manevi tazminat miktarları anılan yasanın yürürlüğünden sonra verildiğinden kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 01.06.1990 gün 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca Yargıtay’ca da temyiz isteminin reddine karar verilebilir.
2-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ... vekili ve davalı ... vekilinin (3) nolu davalı ... vekilinin (4) nolu davacılar vekilinin (5) ve (6) nolu bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
3-Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Destek Emine"nin kaza tarihinde herhangi bir işte çalışmadığı, ev hanımı olduğu dosya kapsamı ile sabittir. Mahkemece, hükme esas alınan aktüer raporunda desteğin ev hanımı olduğu ve asgari ücret düzeyinde gelir elde edeceği kabul edilerek hesaplama yapılmıştır. Söz konusu zararın hesaplanması sırasında esas alınan asgari ücret, bir çalışmanın karşılığı değil ekonomik bir değer taşıyan yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesinin karşılığıdır. Hal böyle olunca da ücretle fiilen çalışanlara uygulanmak için getirilen asgari geçim indiriminin, ücretli bir çalışmanın söz konusu olmadığı ev hanımı olan destekten dolayı uğranılan zararın hesaplanması sırasında dikkate alınamayacağı açıktır.
Buna göre; destek Emine"nin ev hanımı olması göz önüne alınarak, zarara ilişkin gelirinin AGİ’siz net asgari ücret üzerinden yapılması ve aktif-pasif devre ayrımı yapılmaksızın tüm hesap süresi pasif devre kabul edilerek AGİ’siz net asgari ücret üzerinden hesap yapılarak sonuca ulaşılması
gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.azılı olduğu biçimde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
4-Davalı tarafından yapılan ödemeyi tazminat hesabı yapılmadan önce alan davacı, hesap tarihine kadar geçen süre nedeni ile aldığı paranın yasal faizi kadar kazanım elde etmiştir. Zarar ve yararın denkleştirilmesi ilkesi gereğince, davacıya yapılan ödemenin, ödeme günü ile tazminatın hesaplandığı güne kadar geçen süredeki işlemiş yasal faizinin de ödeme tutarı ile birlikte hesaplanan tazminattan indirilmesi gerekir.
Somut olayda, davalı ... şirketi destek ... mirasçılarına 06.07.2005 tarihinde 7.689,00 TL ödeme yapmış olup bu ödeme davacıların da kabulündedir.
O halde mahkemece, bilirkişiden davadan önce yapılan ödemenin rapor tarihine kadar güncelleme yapılacak şekilde ek rapor alınıp, poliçe limiti de gözetilmek suretiyle sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, bu husus gözetilmeden yazılı biçimde karar verilmiş olması usul ve yasaya uygun görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
5-BK"nın 47. maddesindeki (6098 sayılı TBK m. 56) hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek, tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme
Kararı"nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri gözönünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, davacıların her birisi için takdir edilen manevi tazminatın bir miktar az olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun bir manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
6- 2918 sayılı KTK"nun 99 ve ZMSS Genel Şartlarının B.2. maddesi uyarınca, rizikonun bilgi ve belgeleri ile birlikte sigortacıya ihbar edildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde sigortacının tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüt gerçekleşmektedir. Dosya kapsamından, davalı ... şirketinin dava açılmadan önce davacı tarafın dava konusu olay sebebiyle başvuruda bulunduğu belirtilmiş ve ... mirasçılarına da davalı ... şirketi tarafından kısmi ödeme yapılmıştır, ayrıca iş bu dosya öncesinde davacılar tarafından aynı taleplere yönelik ... Asliye Hukuk Mahkemesi ... esas sayılı dosyası açılmış olup takip edilmemesi sebebiyle açılmamış sayılma kararı verildiği anlaşılmaktadır. Davalı ... şirketinin dava tarihi itibariyle temerrüde düştüğünün kabulü doğru değildir.
Buna göre, davalı ... şirketinin yukarıda anlatılanlar doğrultusunda temerrüt tarihi tespit edilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekili ve davalı ... şirketi vekilinin davacı ... ve ... yönünden hükmedilen maddi ve manevi tazminat tutarları, davacı ..., ..., ... ve Ebrar"ın vefatı nedeniyle ... lehine hükmedilen manevi tazminat miktarları yönünden temyiz dilekçesinin davalılar aleyhine hükmedilen miktarların kesin olması nedeniyle REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekili, davalı ... vekili ve davalı ... şirketi vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekili ve davalı ... şirketi vekilinin, (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... şirketi vekilinin, (5) ve (6) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ve davalılara verilmesine 09/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.