17. Hukuk Dairesi 2019/6532 E. , 2020/3780 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekili, davalı ...Ş. vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili; davacıların murisinin 11.08.2013 tarihinde yaya olarak yol orta refüjünde beklerken, davalıların, sürücüsü, maliki, ZMMS ve İMMS sigortacısı olduğu araçların karıştığı kaza sonucunda vefat etmesi nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatı ile cenaze ve defin giderinin davalı araç sürücüleri, işletenleri, araçların ZMMS-trafik ve İMM-kasko poliçelerinden, manevi tazminatın araç sürücüleri ve işletenlerinden kusurları oranında tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ...Ş. vekili; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili; ceza davası sonucunun beklenmesi gerektiğini, talep edilen tazminat miktarının fahiş olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
Davalı ...Ş. vekili; davalı ... Elektrik San. ve Tic. Ltd. Şirketine ait kamyonetin müvekkili şirket
nezdinde, poliçe limitlerini aşan bir zararın varlığı halinde devreye girebilecek ve poliçe limiti ile sınırlı kalacak şekilde sigortalı olduğunu, aracın ZMM sigorta poliçesi ile ... Sigorta AŞ. tarafından sigortalandığını, davanın ZMM limitleri dahilinde kaldığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... Elektrik San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili; davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ...Ş. vekili; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar ... ve ...; davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, kararda yazılı gerekçelerle ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davacı ... tarafından açılan maddi tazminat davasının kısmen kabulü ile; 50,00 TL defin gideri 500,00 TL destek tazminatı talepleri yönünden sıralı sorumluluk ilkesi gereği davalı ...Ş aleyhinde Kasko (İMM) poliçesine dayalı olarak açılan davanın reddine, 513,50 TL defin masrafı ile asgari ücretin iki katı gelire göre 44.503,28 TL destek tazminatının davalı sürücü ... ile davalının kullandığı aracın işleteni davalı ... Otomatik Kontrol ve Bil. Sis. San. Tic. Ltd. Şirketi"nden 11.08.2013 kaza tarihinden, davalı ... AŞ."den 10.12.2014 dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa uyarınca değişen oranlarda yürütülecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davacının defin masrafı yönünden fazlaya ilişkin 186,50 TL isteminin reddine, 276,50 TL defin masrafı ile asgari ücretin iki katı gelire göre 23.963,30 TL destek tazminatının davalı sürücü ..."den ve davalının kullanıldığı aracın işleteni davalı ..."dan 11.08.2013 kaza tarihinden, ... Sigorta AŞ."den dava tarihi 10.12.2014"ten itibaren 3095 sayılı Yasa uyarınca değişen oranlarda yürütülecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davacı ... tarafından açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile; 26.000,00 TL manevi tazminat bedelinin davalı sürücü ... ile davalının kullandığı aracın işleteni davalı ... Otomatik Kontrol ve Bil. Sis. San. Tic. Ltd. Şirketi"nden 11.08.2013 kaza tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa uyarınca değişen oranlarda yürütülecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davacının manevi tazminat yönünden fazlaya ilişkin isteminin reddine, 12.500,00 TL manevi tazminat bedelinin davalı sürücü ...
..."den ve davalının kullandığı aracın işleteni davalı ..."dan 11.08.2013 kaza tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa uyarınca değişen oranlarda yürütülecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davacının manevi tazminat yönünden fazlaya ilişkin isteminin reddine, davacı ... tarafından açılan maddi tazminat davasının kısmen kabulü ile 500,00 TL destek tazminatı talebi yönünden sıralı sorumluluk ilkesi gereği davalı ...Ş aleyhinde Kasko (İMM) poliçesine dayalı olarak açılan davanın reddine, asgari ücretin iki katı gelire göre 53.652,22 TL destek tazminatının davalı sürücü ... ile davalının kullandığı aracın işleteni davalı ... Otomatik Kontrol ve Bil. Sis. San. Tic. Ltd. Şirketi"nden 11.08.2013 kaza tarihinden, davalı ... AŞ."den 10.12.2014 dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa uyarınca değişen oranlarda yürütülecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,asgari ücretin iki katı gelire göre 28.889,66 TL destek tazminatının davalı sürücü ..."den ve davalının kullanıldığı aracın işleteni davalı ..."dan 11.08.2013 kaza tarihinden, ... Sigorta AŞ."den dava tarihi 10.12.2014"ten itibaren 3095 sayılı Yasa uyarınca değişen oranlarda yürütülecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davacı ... tarafından açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile; 26.000,00 TL manevi tazminat bedelinin davalı sürücü ... ile davalının kullandığı aracın işleteni davalı ... Otomatik Kontrol ve Bil. Sis. San. Tic. Ltd. Şirketi"nden 11.08.2013 kaza tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa uyarınca değişen oranlarda yürütülecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davacının manevi tazminat yönünden fazlaya ilişkin isteminin reddine, 12.500,00 TL manevi tazminat bedelinin davalı sürücü ..."den ve davalının kullandığı aracın işleteni davalı ..."dan 11.08.2013 kaza tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa uyarınca değişen oranlarda yürütülecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davacının manevi tazminat yönünden fazlaya ilişkin isteminin reddine, davacı ... tarafından açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 19.500,00 TL manevi tazminat bedelinin davalı sürücü ... ile davalının kullandığı aracın işleteni davalı ... Otomatik Kontrol ve Bil. Sis. San. Tic. Ltd. Şirketi"nden 11.08.2013 kaza tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa uyarınca değişen
oranlarda yürütülecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davacının manevi tazminat yönünden fazlaya ilişkin isteminin reddine, 10.500,00 TL manevi tazminat bedelinin davalı sürücü ..."den ve davalının kullandığı aracın işleteni davalı ..."dan 11.08.2013 kaza tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa uyarınca değişen oranlarda yürütülecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,davacının manevi tazminat yönünden fazlaya ilişkin isteminin reddine dair verilen hüküm, davalı ...Ş. vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
10.4.1992 gün 7/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı hakimin tefhim etmiş olduğu kısa kararla gerekçeli kararın uyum içinde olmasını öngörmektedir. Kısa kararda hükmedilen bir yükümlülüğünün gerekçeli kararda hüküm altına alınmamış olmasının çelişki teşkil etmediğini söylemek mümkün değildir. Yargı erkinin görev ve yetkisi Anayasa ile yasaları amaçlarına uygun olarak yorumlayıp uygulamak keza İ.B.K.nın bağlayıcılığını gözetmekten ibarettir. Kısa kararla gerekçeli karar arasındaki çelişkiye cevaz verilmemesinin amacı, kamunun mahkemelere olan güveninin sarsılmamasına yöneliktir. Tefhim edilen hüküm başka gerekçeli karardaki hüküm başka ise bu durumun mahkemelere olan güveni sarsacağı tartışmasızdır.
Öyle ki İ.B.K. ile bu konuya çok büyük bir önem verilmiş, çelişkinin varlığı tespit edildiği takdirde başka bir incelemeye gerek görülmeksizin ve tarafların bu konuyu temyiz sebebi yapıp yapmadıklarına bakılmaksızın kararın salt bu nedenle bozulması gerektiğine işaret edilmiştir.
Diğer taraftan 1086 sayılı HUMK.’nun 381.- 389. maddelerinde (6100 sayılı HMK.’nun 294. - 297. maddeleri), hükmün tefhimi, nasıl tesis edileceği ve sonrasında kararın nasıl yazılacağı etraflıca düzenlenmiştir. HUMK’nun 388. maddesinde (HMK.’nun 297/2. maddesi); hüküm sonucu kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, istek sonuçlarından her biri hakkında verilen hükümle taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, mümkünse sıra numarası altında birer birer, açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesinin zorunlu olduğu açıklanmıştır. Başka bir anlatımla, tesis edilen hüküm, infazı kabil ve uygulanabilir olmalıdır.
Bu hükümler yargıda açıklık ve netlik prensibinin gereği ve kamu düzeni ile ilgili olup, yasanın aradığı anlamda oluşturulacak kısa ve gerekçeli kararların hüküm fıkralarının açık, anlaşılır, çelişkisiz, uygulanabilir olmasının gerekliliği kadar, kararın gerekçesinin de, sonucu ile tam
bir uyum içinde, ifadeleri özenle seçilmiş ve kuşkuya yer vermeyecek açıklıkta olması zorunludur. Yargıtay"ın hukuka uygunluk denetimini yapabilmesi için de ortada usulüne uygun şekilde oluşturulmuş bir hükmün bulunması gerektiği açıktır.
Somut uyuşmazlıkta, yerel mahkemenin yargılamayı sonuçlandırdığı 13.07.2016 tarihli kısa kararda " davacı ... için 14.000,00 TL, davacı ... için 14.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan ... ve ...’dan tahsiline” karar verildiği halde, gerekçeli kararda " davacı ... için 12.500,00 TL, davacı ... için 12.500,00 TL manevi tazminatın davalılardan ... ve ...’dan tahsiline" şeklinde hüküm tesis olunduğu görülmektedir. Bu durum Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 294/3. maddesine aykırılık teşkil ettiğinden 10.04.1992 gün ve 1991/7 Esas-1992/4 Karar Sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu Kararı uyarınca kısa karar ile gerekçeli karar arasındaki çelişkinin giderildiği bir hüküm kurulmak üzere kararın bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
2-Bozma sebep ve şekline göre, davalı ...Ş. vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan ve re’sen görülen nedenlerle hükmün BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı ...Ş. vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... Sigorta A.Ş. ve ... ile ..."e geri verilmesine, 22/06/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.