Mahkemesi: Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’nce verilen kararın temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedelinin tahsili ile irat kaydedilen kesin ve nakti teminatın iadesi istemine ilişkin olup ilk derece mahkemesinin davanın kısmen kabulüne dair verdiği karara karşı davalı idarece istinaf yoluna başvurulmuş, ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi"nce davalının istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararına karşı ise davalı vekilince yasal süresi içerisinde temyiz kanun yoluna başvurulmuştur.
Taraf ehliyeti, bir davada taraf olabilme yeteneğini ifade eder. Taraf ehliyeti medeni (maddi) hukuktaki medeni haklardan yararlanma ehliyetinin usul hukukunda büründüğü şekil olarak anlaşılmalıdır. Buna göre; medeni haklardan yararlanma ehliyeti bulunan her gerçek ya da tüzel kişi davada taraf ehliyetine sahip kabul edilmelidir. ... 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 520 (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 620) ve devamı maddelerinde düzenlenen adi ortaklığın taraf ehliyeti yoktur. Bu nedenle, adi ortaklığa ilişkin davalarda, adi ortaklığı oluşturan kişilerin taraf olarak hep birlikte hareket etmeleri gerekir. Adi ortaklık tarafından açılacak davaların iştirak halinde mülkiyet hükümleri gereği bütün ortaklar
tarafından birlikte açılması gerekir. Adi ortaklığa karşı açılacak davalar yönünden ise; ikili bir ayrım yapmak gerekecektir. Davanın konusu paradan başka bir şey ise davanın bütün ortaklara karşı birlikte açılması (mecburi dava arkadaşlığı), davanın konusu para ise; ortaklar bu borçtan müteselsil sorumlu bulunduklarından ortaklardan biri, bazıları ya da tümüne karşı (ihtiyari dava arkadaşlığı) dava açılabilecektir.
Taraf ehliyeti, 6100 sayılı HMK "nın 114/1-d maddesi gereğince dava şartlarından olup, taraflarca ileri sürülmese dahi, mahkemece re"sen nazara alınabilecektir.
Bu açıklamalar ışığında somut olayımıza gelince; yüklenici olarak ... Mühendislik İnşaat Nakliye Orman Ürünleri Hayvancılık ve Sanayi Ticaret Limited Şirketi ve... adi ortaklığının taraf ehliyeti yoktur. Bu nedenle, adi ortaklığı oluşturan kişilerin taraf olarak hep birlikte hareket etmeleri gerekir. Adi ortaklık tarafından açılacak davaların iştirak halinde mülkiyet hükümleri gereği bütün ortaklar tarafından birlikte açılması gerekir. Halbuki dava adi ortaklığı oluşturanlardan ... Mühendislik İnşaat Nakliye Orman Ürünleri Hayvancılık ve Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından açılmıştır. Diğer adi ortağın davaya muvafakatı sağlanmaksızın davaya devam edilerek karar verilmesi doğru olmamıştır.
O halde mahkemece yapılacak iş; mahkemece davacı yüklenicilerin adi ortaklık şeklinde sözleşmeyi imzaladıkları hususu nazara alınarak adi ortaklığı oluşturanlardan ... Mühendislik İnşaat Nakliye Orman Ürünleri Hayvancılık ve Sanayi Ticaret Limited Şirketi davacı konumunda bulunduğundan diğer adi ortak olan...’in davaya muafakatı sağlanmalı, bu muvafakatın sağlanmasından sonra esas hakkında karar verilmeli, muvafakat sağlanamaz ise dava, aktif dava ehliyeti bulunmadığından reddedilmelidir.
Açıklanan nedenlerle eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile işin esasına girilerek karar verildiğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi"nin istinaf başvurusunun reddine dair kararın kaldırılarak ilk derece mahkemesi hükmünün davalı yararına BOZULMASINA, 6100 sayılı HMK 373. madde hükümleri gözetilerek dosyanın ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğin ise ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi"ne gönderilmesine, 01.11.2019 gününde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.