MAHKEMESİ:... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi



Taraflar arasındaki tazminat - alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik verilen hüküm davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde temyiz talebinde bulunan davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ..."ın gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R -
Davacı vekili dava dilekçesinde; taraflar arasında düzenlenen 03/08/2008 tarihli sözleşme gereğince müvekkili vakfın arazileri üzerine 1224 konut, ticaret merkezi, ilköğretim, kreş, lise, sağlık tesisi, dini tesisler ile tüm alt yapı inşaatlarının yapılması ve yapılacak toplu konut sitesinde ... Kenti ismi verilmesinin kararlaştırıldığını, ancak davalının sözleşmeye aykırı şekilde 960 konut ve sosyal tesislerden oluşan düşük kaliteli bir uydukent yaptığını ve bunun içinden 810 konutu aldığını, hemen bitişiğinde ise 8 tanesi tripleks villa toplam 237 konut ve 8 adet mağazadan oluşan, peyzaj alanı, yürüyüş alanı, çocuk oyun alanı, basketbol sahası, kaykay pisti, kapalı devre kamera sistemi, havuz, yangın ve duman alarmı donatılarına sahip yüksek kaliteli ... isimli lüks siteyi yaparak lüks daire, villa ve ticari dükkanları kendine mal ettiğini ileri sürerek, eksik iş ve değer kaybı ile götürü ücretin aşılması yönünden 100.000,00 TL maddi tazminat ve 100.000,00 TL manevi tazminatın sözleşme teslim tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, 19/07/2018 harçlandırma tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 9.299.212,70 TL olarak ıslah etmiştir.
Birleşen ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2014/256 Esas sayılı dava dosyasında davacı vekili; davalının 03/08/2008 tarihli sözleşme ile müvekkil vakfa teslim etmeyi yüklendiği ilköğretim okulu, kreş, cami ve şadırvanını Hazine adına tescilli taşınmazlar üzerine inşaa edildiğini, bu nedenle tapularının müvekkiline devredilmediğini ileri sürerek, 100.000,00 TL maddi tazminatın sözleşme teslim tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, 19/07/2018 harçlandırma tarihli ıslah dilekçesi ile talebini 15.688.125,00 TL olarak ıslah etmiştir.
Birleşen ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2018/239 Esas sayılı dava dosyasında davacı vekili; davalının Konakkale Bosphorus isimli lüks sitedeki daire satışından elde ettiği 12.821.990,91 TL hasılattan 3.522.778,21 TL kısmının tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçelerinde; müvekkili ile davacı vakıf arasında düzenlenen 03/08/2008 tarihli protokole göre ..., cKöyünde yer alan toplam 257.800 m2 yüzölçümlü toplam 8 adet taşınmazın üzerinde toplu konut uygulaması yapılması için anlaşıldığını ve bahse konu taşınmazların davacı vakfa 150 adet konut verilmesi karşılığında müvekkile devredildiğini, davacıya ait dairelerin 09/11/2009 tarihi itibariyle geçici kabulünün yapılarak davacının da dahil olduğu hak sahiplerine teslim işlemlerinin tamamlandığını, eksik ifa ve değer kaybı iddiasının gerçek dışı olduğunu, mülkiyeti müvekkili idareye ait olan taşınmazda dilediği gibi tasarrufta bulunma hak ve yetkisine sahip olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince; davacı vakfa protokol gereğince teslim edilmesi gereken 150 adet konutun teslim edildiği ve eksik veya ayıplı ifa bulunmadığı, davalı idarenin kendi lehine üretmesi gereken 1074 konut yerine 810 konut ürettikten sonra ...Sitesi adı ile dava dışı iş ortaklığı ile bir proje yapılması, 264 adet eksik üretilen konutlar nedeniyle satıştan elde edeceği gelir miktarı, arsa payı karşılığı Konakkale Sitesi"nden aldığı hasılat payı hep birlikte değerlendirildiğinde davalı idarenin davacı vakfın menfaatini ihlal edecek bir davranışının bulunmadığı, taraflar arasındaki menfaat dengesinin bozulmadığı, davalının ... Sitesi"nden aldığı hasılatın davacı vakfa verilmesinin protokol hükümleri ile de uyuşmadığı, diğer taraftan eksik ifa, değer kaybı iddialarının ispat edilemediği, manevi tazminat talebi koşullarının oluşmadığı, kamunun yararlanmasına mahsus kamu mallarından olan cami ve müştemilatlarının, kamu tüzel kişileri dışında özel ve tüzel kişilerin (vakıf, dernek vs.) mülkiyetine konu olamayacağı, yine okulların bulunduğu yere göre köy tüzel kişiliği veya Özel İdare adına tescilinin gerektiği gerekçesi ile asıl ve birleşen davaların reddine karar verilmiştir. İlk derece mahkemesince verilen bu karara karşı davacı vekili tarafından süresinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf başvurusu üzerine yapılan incelemede; davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, verilen karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve HMK 355. maddedeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp karar verilmiş ve verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiş olmasına göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2- Taraflar arasında 03.03.2008 tarihinde davacı vakfa ait taşınmazlar üzerine ... ili ... beldesi Toplu Konut uygulaması kapsamında arsa bedeli karşılığı konut devrine ilişkin satış sözleşmesi düzenlendiği, davacı vakfın mülkiyetindeki ... ili ...beldesi ... Köyünde bulunan toplam 257.800m2 yüzölçümlü 403,405,406,407,408,409,411 ve 2398 parsel sayılı taşınmazlar üzerine TOKİ tarafından yapılacak B2 tipi (2+1)192 adet, C tipi (3+1) 480 adet ve C2 tipi (3+1) 552 adet konut olmak üzere toplam 1224 adet konut ve ticaret, ilköğretim okulu, kreş, lise, sağlık ve dini tesis olmak üzere sosyal donatıların da bulunduğu ve ada içi alt yapı inşaatlarından oluşan ...ili ... toplu konut uygulaması yapılması işinin m2"si 56,00 TL"den toplam 14.436,800 TL karşılığında davacı vakfa toplam 150 konut verilmesi kaydı ile taşınmazların TOKİ"ye devri konusunda mutabakata varıldığı anlaşılmaktadır.
Sözü edilen satış sözleşmesinin 4. maddesinin 3. fıkrasında “Sosyal donatı olarak yapılan cami, şadırvan, 24 derslik ilköğretim okulu, sağlık ocağı ve kreş bedelsiz olarak Vakıf’a verilecektir. Söz konusu sosyal donatılar amacı dışında kullanılamayacaktır.” hükmü mevcuttur. Bu maddeye göre davalı tarafça inşaa edilen sosyal donatıların mülkiyetinin davacı vakfa verileceği kararlaştırılmış, ancak sözleşme hükmü yerine getirilmemiştir. Nitekim sosyal donatıların mülkiyetinin verilmesinin mevzuat gereği mümkün olmaması, ekonomik değerinin olmadığı anlamına gelmez. Davacı vekili birleşen ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2014/256 Esas sayılı dava dosyasında sosyal donatıların mülkiyetinin devrini değil, tazminat talep ettiğine göre ilköğretim okulu, kreş, cami ve şadırvanının sözleşmeye göre teslim edilmesi gereken tarih itibariyle piyasa rayiçleriyle belirlenecek bedelinin hüküm altına alınması gerekir. O halde mahkemece yapılacak iş; 17/06/2016 tarihli bilirkişi raporunu düzenleyen bilirkişi heyetinden ek rapor alınarak 03/03/2008 tarihli satış sözleşmesinin 4. maddesinin 3. fıkrasına göre davacı vakfa teslim edilmesi gereken ilköğretim okulu, kreş, cami ve şadırvanının sözleşmeye göre teslim edilmesi gereken tarih itibariyle piyasa rayiçleriyle belirlenecek yapı ve arsa bedelinin hüküm altına alınmasından ibarettir. İlk derece mahkemesince eksik incelemeye ve yanılgılı gerekçeye dayalı olarak birleşen ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2014/256 Esas sayılı dava dosyasında davanın reddi ve istinaf mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddi kararı doğru olmamış, istinaf mahkemesi kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesi kararının bozulması uygun görülmüştür. SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile ...2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2013/193 Esas, 2019/58 Karar sayılı ilk derece mahkemesi kararı ile bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararı usul ve yasaya aykırı görüldüğünden BOZULMASINA, 3.050,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak Yargıtaydaki duruşmada vekille temsil olunan davacıya verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, HMK"nun 373/1. maddesi gereğince ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının kaldırılarak dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 28.04.2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.