Abaküs Yazılım
13. Hukuk Dairesi
Esas No: 2016/21511
Karar No: 2018/10878
Karar Tarihi: 19.11.2018

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2016/21511 Esas 2018/10878 Karar Sayılı İlamı

Özet: (Bu özet Yapay Zeka tarafından yazılmıştır. Hukuki olarak geçerliliği yoktur.)


Davalı ile müvekkili arasındaki dava konusu, müvekkilinin çiftçi olarak ürününü davalı kuruma emanet usulüyle bırakması ve karşılığında aldığı makbuz senetlerinin bankaya teminat olarak verilmesi sonrasında, senetlerin tahsil edilmesi sırasında yapılan fazladan %10 kesinti ile ilgilidir. Davacı, kesintinin hukuki dayanağı olmadığını savunarak 56.840,04 TL'nin kesinti tarihinden itibaren en yüksek reeskont faizi ile davalıdan tahsilini talep etmiştir. Mahkeme, davacının lehine hüküm vermiştir. Ancak davalı tarafından karar düzeltme istenilmesi sonrası yapılan inceleme sonucunda, davacının kullandığı banka karşılığında elindeki makbuz senetlerini teminat olarak bankaya verdiği, ürün sahibi olan davacının krediyi vadesinde ödemediğinden ürünün mülkiyetinin bankalara geçtiği ve ürünün davalı kurum tarafından nakde çevrilmesi esnasında %10 kesinti yapılmasının Bakanlar Kurulu kararı ve yapılan sözleşme gereği olduğu sonucuna varılmıştır. Bu nedenle, mahkeme hükmü davalı yararına bozulmuştur.
Kanun Maddeleri: Türk Ticaret Kanunu'nun 750/1. maddesi, 750/2. maddesi; Umumi Mağazalar Kanunu'nun 2699 sayılı Kanun'unun hükümleri; Bakanlar Kurulu'nun Hububat ürünü alımı ve satımı hakkındaki 29/05/2006 tarihli ve 2006/20506 sayılı kararı, 3. maddesi.
13. Hukuk Dairesi         2016/21511 E.  ,  2018/10878 K.

    "İçtihat Metni"

    ... vekili avukat ... ile ... vekili avukat...aralarındaki dava hakkında ... 17. Asliye Ticaret Mahkemesinden verilen 26/11/2013 tarih ve 2011/482-2013/318 sayılı hükmün Dairemizin 02/05/2016 tarih ve 2015/40210-2016/11951 sayılı ilamıyla onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davalı avukatınca kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşuldu.

    K A R A R

    Davacı, müvekkilinin çiftçi olduğunu, ürününün davalı kuruma emanet usulüyle bırakıldığını, karşılığında davalı yanca makbuz senetlerinin teslim edildiğini, müvekkili tarafından bankalardan kullanılan kredinin teminatı olarak bu makbuz senetlerinin ... Bankasına verildiğini, ... bedelleri ödenmeyince bankaya verilen makbuz senetlerinin banka tarafından ..."den tahsil edildiğini, ancak tahsilat yapılırken davalı kurum tarafından yasal kesintiler bittikten sonra fazladan %10 kesinti yapıldığını, yapılan bu kesintinin hiçbir hukuki dayanağı olmadığını, kesinti konusunda düzenlenen bir sözleşmenin olmadığını ileri sürerek, 56.840,04 TL"nin kesinti tarihinden itibaren en yüksek reeskont faizi ile davalıdan tahsilini istemiştir.
    Davalı, davanın reddini savunmuştur.
    Mahkemece, davalıya makbuz senedi karşılığı teslim edilen ürünler nedeniyle düzenlenen ve dava dışı bankaya ... sözleşmesi teminatı olarak verilen makbuz senetlerinin davacı yanca ... borcunun ödenmemesi nedeniyle davalı yanca paraya çevrilirken davacının taraf olmadığı sözleşmeye ve Bakanlar Kurulu tarafından yapılan düzenlemeye dayanılarak yapılan kesintinin yerinde olmadığı ve davacıya ait makbuz senetlerinden 56.860,04 TL kesinti yapıldığı, TMO"nun 17/06/2009 tarihli yazısı ile sabit olduğu gibi davalının kesinti miktarına ilişkin bir itirazı da bulunmadığından söz konusu miktar üzerinden davanın kabulüne dair verilen kararın davalı tarafça temyizi üzerine Dairemizin 02.05.2016 tarih 2015/40210 E.-2016/11951 K. sayılı ilamı ile kararın onanmasına karar verilmiş, davalı taraf bu kez karar düzeltme isteğinde bulunmuştur.
    Emtia senetlerinden biri olan makbuz senedi, çeşitli türlerden malların kolayca devredilmesi amacı ile umumi mağazalar tarafından çıkarılabilen bir kıymetli evraktır. Sadece kendilerini temsil eden senedin el değiştirmesi ile bir mal ya da zahirenin bir kişinin mülkiyetinden çıkıp diğerinin mülkiyetine girmesini sağlayabildiği için, ekonomik açıdan yükleme, boşaltma, taşıma gibi masraflardan tasarruf edilmesini sağlar.
    Makbuz senedi emre ya da nama yazılı olarak düzenlenebilir ve her iki durumda da ciro ve temsil yolu ile devredilebilir. Ciro, yapıldığı günün tarihini de içermelidir. (TTK"nun 750/1. maddesi) Makbuz senedi ve varant birlikte beyaz ile de devredilebilir. Bu tür bir ciro, her iki senet teslim edildiği taktirde cirantanın haklarını hamile geçirir. (TTK 750/2)
    29/05/2006 tarihli ve 2006/20506 sayılı Bakanlar Kurulu"nun Hububat ürünü alımı ve satımı hakkındaki kararın 3. maddesinde umumi mağazacılık işlemleri düzenlenmiştir. Bu madde "1-Emanet alımlarda düzenlenecek makbuz senedi karşılığı ... kullanımına ilişkin esaslar aşağıda belirtilmiştir.: a-..., ürününü emanete bırakan üreticilere belirleyeceği esaslar çerçevesinde avans ödemeye yetkilidir. b- Bankaların, ... tarafından 2699 sayılı Umumi Mağazalar Kanunu hükümlerine göre düzenlenen makbuz senetlerini teminat olarak gösteren gerçek veya tüzel kişilere kullandıracağı kredilerde Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintisi oranı %0"dır. Bankaların söz konusu krediler nedeniyle lehe aldıkları paralar %1 oranında banka ve sigorta muameleleri vergisine tabidir. 2-Bu madde kapsamında kullanılan kredilerin teminatı olan makbuz senetlerinin..."ya ciro ve teslim edilmesi durumunda, alım ve ödemeye ilişkin esaslar TMO tarafından belirlenir..." hükmü yer almaktadır.
    Bakanlar Kurulu kararının 3/2. maddesinde açıkça yazılı olduğu üzere makbuz senetlerinin..."ya ciro ve teslim edilmesi durumunda, alım ve ödemeye ilişkin esasların ... tarafından belirleneceği kararlaştırılmıştır. Davalı ..."nun bu madde hükmüne göre uygulama esaslarını web sitesinden duyurduğu ve yapılacak kesintinin miktarının belirlendiği anlaşılmaktadır. Dolayısıyla davacının kullandığı ... karşılığında elindeki makbuz senetlerini teminat olarak Bankaya verdiği, ürün sahibi olan davacı krediyi vadesinde ödemediğinden ürünün mülkiyetinin bankalara geçtiği ve ürünün davalı kurum tarafından nakde çevrilmesi esnasında Bakanlar Kurulu" nun verdiği yetkiye ve banka ile yapılan sözleşmeye istinaden %10 kesinti yapıp kalan tutarı ... kurumuna ödemekte bir usulsüzlüğün olmadığının kabulü gerekir. Hal böyleyken, mahkemece, davanın reddine karar verilmesi gerekirken davanın kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir. Kararın bu gerekçe ile bozulması gerekirken zuhulen onandığı, bu kez yapılan inceleme ile anlaşıldığından, davalının karar düzeltme isteminin kabulüne, Dairemizin 02.05.2016 tarih 2015/40210 esas-2016/11951 karar sayılı onama kararının kaldırılmasına, hükmün yukarıda açıklanan gerekçe ile bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
    SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının karar düzeltme talebinin kabulü ile Dairemizin 02.05.2016 tarih 2015/40210 E.-2016/11951 Karar sayılı onama ilamının KALDIRILMASINA, mahkeme hükmünün yukarıda açıklandığı şekilde davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz ve karar düzeltme harcının istek halinde davalıya iadesine, 19/11/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.




    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi