13. Hukuk Dairesi 2018/6850 E. , 2020/2244 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesi
... Bölge Adliyesi Mahkemesi 19. Hukuk Dairesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının davacı vekilince murafaa talepli olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Murafaa için belirlenen günde duruşmalı temyiz eden davacı vekili avukat ... ile davalı ...vekili avukat ..., diğer davalı ... ... ... Turizm Ulaşım San. ve Tic. A.Ş vekili avukat ... geldiler. Hazır olan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra kararın açıklanması başka güne bırakıldı. Yapılan incelemede temyiz dilekçesinin süresinde verildiğinin anlaşılması üzerine, gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R
Davacı, ... ... Konutları 4. Etap projesinden gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile maketten daire satın aldığını, davalılar tarafından yapılan konut projesinde blokların temelinde kaynak ve ... sularının bulunduğunun öğrenilmesi üzerine, binalarda meydana gelen zararların, gizli ayıpların ve eksikliklerin tespiti için 06/05/2013 tarihinde ... ... 12. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2013/42 D.iş dosyası ile talepte bulunulduğunu ve bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan raporda, gizli ayıplı imalatlar ile binalarda mimari projeye uygun olmayan eksikliklerin tespit edildiğini, ikamet ettiği blokta özellikle temel ve otopark bölümünde su yalıtımının eksik veya hatalı yapımı neticesinde ... suları/kaynak sularının bina temeline sızdığını, yaşamsal olarak binaların taşıyıcı sitemine ve bina temellerine ciddi zarar verdiğini, bilirkişi heyet raporunda belirtildiği üzere eksik ve ayıplı imalat hataları nedeniyle %20, makine ve elektrik kalemlerinde eksik yapılan imalatlar neticesinde %20 olmak üzere davacıya ait dairede toplamda %40 oranında değer kaybı meydana geldiği ileri sürülerek açılan belirsiz alacak davasında şimdilik 1.000,00 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş, 28.11.2015 havale tarihli ıslah dilekçesiyle talebini toplam 78.703,49 TL"ye yükseltmiştir.
Davalılar, süresinde yapılmış bir ayıp ihbarı da bulunmadığını savunarak, davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemece,
1-Davanın ... ... Turizm Ulaştırma San. ve Tic. A.Ş (...) açısından reddine,
2-Davanın davalı ... İnşaat Elekt. Mak. Müş. ve Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. açısından kabulüne, 78.703,49 TL alacağın 1.000,00 TL"lik kısmına dava tarihinden kalan kısmına ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine"" karar verilmiş olup;
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik davacı ve davalılardan ... İnşaat Elekt. Mak. Müş. ve Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti."nin istinaf talebi ... Bölge Adliye Mahkemesi 19.Hukuk Dairesince incelenmesi neticesinde;
A) Davacının istinaf kanun yolu başvurusunun esastan reddine,
B) Davalı ... İnşaat Elekt. Mah. Müş. ve Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. istinaf taleplerinin kabulü ile;
... ... 1. Tüketici Mahkemesi 05/06/2017 tarih, 2014/548 Esas, 2017/1040 Karar sayılı kararının kaldırılmasına,Davacının davasının her iki davalı yönünden reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesinin kararı süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davalı ... ... ... Turizm Ulaşım San. ve Tic. A.Ş yönünden, sözleşmenin tarafı olmadığı, arsa sahibi konumunda olduğu gerekçesi ile ilk derece mahkemesince davanın 6100 sayılı HMK"nun 114/1-d ve 115/2. maddeleri gereğince usulden reddine karar verilmiş ve istinaf mahkemesince de davacının istinaf kanun yolu başvurusunun esastan reddine hükmedilmiş ise de; proje kapsamında yapılacak konut ve işyeri satışına ilişkin ilanlarında, reklam ve tanıtım broşürlerinde, projenin ... güvencesi ve sorumluluğu altında başlatıldığı, yürütüldüğü ve sonuçlandırılacağı hususunda tüketiciye güven verildiği ve Dairemizden geçerek kesinleşen aynı site dava dosyalarında davalı ... ... ... Turizm Ulaşım San. ve Tic. A.Ş"nin sorumlu olduğuna yönelik kararlar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda bu davalıya husumet yöneltilmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır. O halde, adı geçen davalı yönünden uyuşmazlığın esasının çözümlenmesi gerekirken, aksine düşüncelerle ilk derece mahkemesince bu davalı açısından 6100 sayılı HMK"nun 114/1-d ve 115/2. maddeleri gereğince davanın reddine dair verilmiş olan hükme yönelik; istinaf mahkemesince esastan red kararı verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
2-4077 sayılı TKHK’nun 30. maddesi gereğince, bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde, genel hükümlere göre uyuşmazlığın çözümü gerekli olduğundan, dava tarihinde yürürlükte bulunan 6098 Sayılı TBK.’nun bu konudaki 223. maddeye göre, (818 sayılı BK"nun 198.maddesi) alıcı, teslim aldığı malı işlerin olağan akışına göre, imkân bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp gördüğü zaman bunu satıcıya derhal (uygun süre içinde) ihbar etmekle yükümlüdür. Bunu ihmal ettiği takdirde, satılanı kabul etmiş sayılır. Ancak, satılanda olağan bir gözden geçirme ile meydana çıkarılamayacak bir ayıp bulunması halinde, bu ayıp sonradan meydana çıkarsa, bu durumu da hemen satıcıya bildirmediği takdirde yine satılanı bu ayıp ile birlikte kabul etmiş sayılır. O halde, gizli ayıpların, dava zamanaşımı süresi içinde ve ayıp ortaya çıktıktan sonra derhal (dürüstlük kuralına uygun olan en kısa sürede), ihbar edilmesi; ayıbın açık mı, yoksa gizli mi olduğunun tayininde ise, ortalama (vasat) bir tüketicinin bilgisinin dikkate alınması, gerekmektedir. Öngörülen süre içinde ihbar edilmeyen ayıplar için dava açılamaz.Yine TBK"nun 223 (BK"nun 198. maddesi) hükmü ile gizli ayıplar yönünden kendisine yüklenen “hemen ihbar” mükellefiyetini yerine getirip getirmediğini ispat yükü davacıda olup, ayıp ihbarı ihbarı için herhangi bir şekil şartı getirilmemiştir.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinde davacının 03.08.2010 tarihinde satın aldığı bağımsız bölümün davacıya 07.10.2012 tarihinde teslim edildiği, her nekadar mahkeme gerekçesinde davacının tespit talep edenler arasında olmadığı belirtilmiş ise de, 06/05/2013 tarihinde ... ... 12. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2013/42 D.iş dosyasında davacının adının tespit isteyenler arasında yer aldığı ve davalıların tespit dosyasına 20.08.2013 ve 05.08.2013 tarihli itiraz dilekçelerini sundukları anlaşılmıştır.
Yine dosyada mevcut bilirkişi heyeti raporunun incelenmesinde; eksik ve ayıp olarak olarak belirtilen hususların 4077 sayılı kanunda ""ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda yer alan veya satıcı tarafından vaat edilen veya standardında tespit edilen nitelik ve/veya niceliğine aykırı olan ya da tahsis veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran"" şeklinde tanımlanmış nitelikte olup olmadığı, bunların teslim tarihinde kolayca anlaşılabilecek nitelikte açık ayıp olup olmadığı, açık ayıp niteliğinde değilse kullanım ve mevsimlerdeki ..., kar, güneş ve ısı durumları dikkate alınarak ne zaman oluştuğu ya da oluşacağı ve bunu normal vasıflardaki tüketicinin ne zaman farkedebileceği ile bağımsız bölümün teslim tarihi de gözönünde bulundurularak yasal süresi içinde ayıp ihbarında bulunulup bulunulmadığı hususlarına yeterince yer verilmediği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, tarafların iddia ve savunmaları dikkate alınmadan talep edilen hususlarla ilgili “açık ayıp” ve “gizli ayıp” ayrımının ayrıntılı ve açık bir şekilde yapılmadan ve davacının adı tespit dosyasında yer aldığı halde, davacının tespit talep edenler arasında olmadığı belirtilerek, yazılı şekilde karar verilmiştir.
Hal böyle olunca, öncelikle davacının ileri sürdüğü hususlara ilişkin “açık ayıp” ve “gizli ayıp” değerlendirilmesi yapılıp, ayıp ihbarının süresinde yapılıp yapılmadığı hususu da araştırılarak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken, bu konuda gerekli inceleme ve araştırma yapılmaksızın eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
2-Bozma nedenlerine göre, davacının diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle ... Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesinin 04.10.2018 tarih, 2017/2031 E.-2018/1665 K. sayılı ilamının bozularak KALDIRILMASINA, 2.540,00 TL duruşma avukatlık parasının davalı ... ... ... Turizm Ulaşım San. ve Tic. A.Ş.ve diğer davalı ...den. alınarak davacıya ödenmesine, peşin alınan 35,90 TL harcın istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 17/02/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.