Mahkemesi :İş Mahkemesi
No : 2018/283-2018/430

İş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; bozmaya uyularak kapatılan 21. Hukuk Dairesinin ilamda yazılı nedenlerle davanın kabulüne ilişkin hükmün süresi içinde davalılardan ... A.Ş. ve Saray İnş. A.Ş. Avukatları tarafından duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine, dosya incelenerek, işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 25.05.2021 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmiştir. Duruşma günü duruşmalı temyiz eden davalılar ... A.Ş. Ve A.Ş. Adlarına Av.... ile davacılar adına Av. İlker Deniz Tunçer geldiler. Diğer davalı adına gelen olmadı. Duruşmaya başlanarak, hazır bulunan avukatın sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek aynı günde Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dosya kapsamından ilk derece mahkemesinin 07/06/2016 tarihli ilk kararında tüm davalılar yönünden davanın kabulüne karar verildiği, anılan kararın davalılar ... A.Ş. ve davalı ...tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay(Kapatılan) 21. Hukuk Dairesi’nin 24/04/2018 tarih ve 2016/15439 Esas, 2018/4165 Karar sayılı kararı ile sair temyiz itirazları incelenmeksizin ilk derece mahkemesi kararının, gerekçede davacıların iddialarından, davalı ... İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti."nin savunmasından bahsedilmesine karşın diğer davalıların savunmalarından bahsedilmemesi, davalıların hangi nedenlerle hüküm altına alınan tazminatlardan sorumlu tutulduklarının açıklanmaması, özellikle tarafların anlaşamadıkları sorumluluk gibi hususlar ile diğer ihtilaflı konular hakkındaki delillerin tartışılmaması, delillerin ret ve üstün tutulma sebeplerinin belirtilmemesi, varılan sonucun hukuki sebeplerinin gösterilmemesinin hatalı olduğundan bahisle bozulmasına karar verildiği, bozma ilamına uyulmasından sonra mahkemece davanın kabulüne karar verildiği gerekçe olarak davalılar arasında asıl/alt işveren ilişkisinin bulunduğu, illiyet bağının kesilmediği, sürücünün kusurundan müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları kabulünden hareket edilerek sonuca ulaşıldığı anlaşılmaktadır. Davalılar ... A.Ş. ve davalı ...tarafından oluşturulan adi ortaklığın ... arasındaki yol yapım işini yüklendiği, bu adi ortaklığın kendilerine lazım olacak bir kısım yol yapım malzemelerini tedarik edebilmek için Bürnük Köyünde bulunan taş ocağının işletilmesi işini sözleşme ile davacı kazalının işvereni olan ... Ltd. Şti."ne verdiği, dosya kapsamındaki sözleşmeye göre bu davalı ... Ltd. Şti."nin yüklendiği tek işin bu taş ocağının işletilerek diğer davalıların oluşturduğu adi ortaklığa lazım olan yol yapım malzemelerin bu şekilde tedarik edilmesi işi olduğu, davacının davalı ... Ltd. Şti."nin sigortalısı olarak bahsedilen taş ocağı işyerinde kaya delici iş makinesi operatörü sıfatıyla çalıştığı, olay tarihinde sabah saat 06:30 civarında davalı ... Ltd. Şti."nin (kaza tarihindeki) diğer bir işçisi olan Umut isimli şahsın, taş ocağında çalıştırılacağı bildirilen araçlardan biri olmayan fakat davalı ... Ltd. Şti."ne ait bir araçla davacıyı Bürnük Köyü taş ocağı işyerindeki yatakhanelerden aldığı, davacının da içinde bulunduğu Umut’un sevk ve idaresindeki aracın tek taraflı kaza yaptığı, olaya ilişkin soruşturma dosyasının kovuşturmaya yer olmadığına dair kararla sonuçlandığı, kazalının Kurum müfettişine verdiği ifadede şantiyenin Bürnük Köyüne bağlı bir yerde olduğunu, işlerinin taş ocağındaki bilimum işlerin yapılması olduğunu, kendisinin de bu işte görevli olduğunu, ancak işvereni tarafından zaman zaman şantiye sahasına yakın yerlerde bulunan ve yine işverene ait olan araçlarda da operatör olarak görevlendirildiğini, kaza yapan aracı kullanan Umut"un olaydan sonra kollukta verdiği ifadede kazalıyı çalıştığı “dolgu alanına” bırakmak için şantiyeden çıktıklarını beyan ettiği, adı geçen Umut isimli kişinin sonradan şirket ortaklarından birisi olduğu, Kurum müfettişine ortak sıfatıyla verdiği ifadesinde de olay tarihinde iş makinesi operatörü olan davacıyı 06:30"da şantiye sahası içerisindeki yatakhanelerden alarak yakında bulunan “başka şantiyedeki” şirketlerine ait olan iş makinesini kontrol için yola çıktıklarını beyan ettiği, İşveren davalı ... İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti."nin yetkilisi Bahir’in de müfettişe verdiği ifadesinde; sonradan öğrendiği kadarıyla şirketlerine ait paletli iş makinesinin şantiye dışında Dıranas Mevkii’nde bulunan yerde olduğunu, Dıranas Tüneli’nin 2 km ilerisinde bulunan iş makinesine giderken kaza olduğunu beyan ettiği, dosya kapsamında beyanlarda geçen bu diğer şantiyenin ne amaçla kurulduğu, o şantiyede hangi şirketin işinin yapıldığı konularında bir bilgi bulunmadığı, baş iş müfettişi ... tarafından düzenlenen inceleme teftiş raporunun tespit edilen hususlar bölümünün 2. maddesinde ".... çoğunlukla bu makinenin taş ocağı şantiyesinde kaldığı kimi zaman ise yol yapım işinde kullanıldığı," tespitin yer aldığı dosya kapsamından anlaşılan diğer hususlardır.
4857 sayılı Kanun"un 2. maddesine göre bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi denir.
İş Kanunu"nun 2. maddesinin 7. fıkrasına göre bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.
Somut olayda, kaza ile davalı ... Ltd. Şti’nin diğer davalılar ... A.Ş. ve ...nden aldığı Bürnük Köyünde bulunan taş ocağının işletilmesi işi arasında bağlantı bulunup bulunmadığı, dolayısıyla trafik kazasının bu ilişkinin gerektirdiği iş ve faaliyet kapsamında bir faaliyetin yürütülmesi esnasında mı yoksa davalı ... Ltd. Şti’nin bu ilişki (taş ocağının işletilmesi) dışındaki başka iş ve işyerlerindeki bir faaliyetin yürütülmesi kapsamında mı meydana geldiği, kazanın meydana geldiği bölgede davalı ... Ltd. Şti’nin davacıyı çalıştırdığı başka iş ya da işyerlerinin bulunup bulunmadığı araştırılarak, ayrıca kazanın oluş biçimi, davacı kazalının, araç sürücüsü Umut ile davalı ... Ltd. Şti’nin yetkilisi Bahir‘in inceleme raporundaki ve kollukta alınan ifadeleri toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilip irdelenerek söz konusu kazanın 4857 sayılı yasa kapsamında asıl/alt işverenlik ilişkisi içinde gerçekleşip gerçekleşmediği açık bir şekilde belirlendikten sonra oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalılar ... A.Ş. ve davalı ...nin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılara iadesine, davalılardan ... A.Ş. İle ... A.Ş. Avukatı yararına takdir edilen 3.050,00 TL duruşma avukatlık parasının davacılara yükletilmesine, 25/05/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.