10. Hukuk Dairesi 2020/5044 E. , 2021/6867 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
Mahkemesi : ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı fer-i müdahil Kurum vekili ve davalı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince verilen kararın, fer-i müdahil Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili; müvekkilinin davalı işyerinde Mayıs 2015-Mayıs 2016 tarihleri arasında çalıştığının tespitini talep etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı; açılan davanın haksız ve kötü niyetli olduğunu, davacının kendisine ait iş yerine bir iki gün hamaliye olarak çalıştığını, başkaca çalışmasının bulunmadığını, haksız ve kötü niyetli davanın reddini savunmuştur.
Feri Müdahil vekili; davacının 01/05/2015-27/07/2015 tarihleri arasında ... Demir Sanayi ve Konstrüksiyon İmalatı Ticaret isimli işyerinde çalıştığını, 11/08/2017 tarihinde ise farklı bir işyerinde çalışmaya başladığını, talep edilen dönemde davacının davalıya ait işyerinde çalışmasının olmadığını, çalışmasının gerçek olduğu hizmet akdine dayalı olduğu hususunun araştırılması gerektiğini, tanık dinletilmesine muvafakatlerinin olmadığını, yasal dayanaktan yoksun davanın reddini beyan etmiştir.
III-MAHKEME KARARI:
Davanın kabulü ile; davacının, davalıya ait ... Mahallesi, Hasanlı Sok. No:9 ... adresinde bulunan işyerinde, 31/05/2015 ve 01/05/2016 tarihleri arasında, hizmet akdine dayalı olarak aralıksız çalıştığının tespitine, karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
6100 sayılı yasanın 353/1-b.1 hükmü gereğince ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ilişkin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Feri müdahil Kurum vekili; davacının 01/05/2015-27/07/2015 tarihleri arasında ... Demir Sanayi ve Konstrüksiyon İmalatı Ticaret isimli işyerinde çalıştığını, 11/08/2017 tarihinde ise farklı bir işyerinde çalışmaya başladığını, talep edilen dönemde davacının davalıya ait işyerinde çalışmasının olmadığını, çalışmasının gerçek olduğu hizmet akdine dayalı olduğu hususunun yeterince araştırılmadığını, soyut tanık anlatımları ile karar verildiğini, eksik inceleme ile verilen kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE ESASIN İNCELEMESİ:
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddeleridir. Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzenine ilişkin olması nedeni ile özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanması gerektiği özellikle göz önünde bulundurulmalıdır.
Mahkemece, öncelikle davacının sigorta dosyası ve hizmet döküm cetveli getirtilerek dava konusu dönemde dava dışı işyerinden bildirim yapılıp yapılmadığı denetlenmeli, ... Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü’nden davacının 29.08.2015-28.02.2016 tarihleri arasında işsizlik ödeneği aldığı gözetilerek ilgili başvuru evrakları ve belgeler getirtilip incelenmeli, ihtilaflı dönemde işsizlik ödeneği alan davacının aynı zamanda davalı yanında çalışma iddiası somutlaştırılmalı, bu kapsamda davacıdan del illeri sorulmalı, ihtilaflı dönemde çalışması olan bordro tanıklarını dinlenmeli, bordro tanıklarına ulaşılamadığı ya da beyanları ile yetinilmediği durumda ..., zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp dinlenmeli ve sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, feri müdahil Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi kararının HMK"nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 25.05.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.