MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Ecrimisil

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

K A R A R

Davacı vekili; müvekkilinin ... ili, ... ilçesi 2277 ada, 1 parselde kayıtlı 703,00 M2 yüzölçümlü taşınmazın maliki olduğunu, davalının taşınmazın tamamını kamulaştırma yapmaksızın park ve dinlenme spor tesisi haline getirip etrafını çevirip içini düzenlemek suretiyle el attığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı olmak kaydıyla geriye doğru beş yıllık ecrimisil bedeli 20.000,00 TL’nin davalıdan tahsilini talep etmiş, talep miktarı artırımı ile de ecrimisil bedelini 21.252,50 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı vekili; müvekkil Belediyenin dava konusu parsele el atmadığını, 2277/1 parselin ... Belediye Meclisinin 25.05.1987 tarihli kararıyla onaylanan imar planı ile resmi bina olarak planlandığını, daha sonra 07.02.2012 tarihli kararla onaylanan imar planı değişikliği ile de çocuk bahçesi alanına dönüştürüldüğünü, bu nedenle davacının taşınmazı satın aldığı 1997 tarihi itibariyle taşınmaz üzerine inşaat yapma ve kiraya verme amacı ile kullanmasının mümkün olmadığını bildiğini, mülkiyet hakkının kısıtlanmasının mümkün olmadığını belirterek davanın husumet, zamanaşımı, görev ve esastan reddini istemiştir.
Mahkemece, dava konusu olan ... ... Mahallesi Göçenyeri mevkii 2277 ada 1 parsel sayılı 703,00 M2 yüzölçümlü taşınmazın davacı adına kayıtlı olduğu, taşınmazın tamamının davalı Belediyece çocuk parkı, spor aletleri ve park alanı olarak düzenlendiği, davacı tarafça kullanılmasının mümkün bulunmadığı belirtilerek dava tarihinden geriye doğru 5 yıllık ecrimisil bedeli toplamı olan 21.252,50 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı Belediye vekilince temyiz edilmiştir.
1. Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Dava, ecrimisil istemine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanan delillerden; dava konusu 2277/1 parsele davacının tam malik olduğu, davalı Belediyenin söz konusu taşınmazı park olarak düzenlemek suretiyle herhangi bir kamulaştırma işlemi yapmaksızın el attığı, 11.06.2013 tarihli avukat Merafet Aydın ve inşaat yüksek mühendisi ... tarafından ecrimisile ilişkin düzenlenen raporda; dava konusu taşınmaza emsal olarak alınan yerlerin park ve büfe olduğu, buna göre ilk dönem(29.11.2006) itibariyle getireceği kira bedeli belirlenerek dava tarihi olan 29.11.2011’e kadar hesaplama yapıldığı ve toplam 21.252,50 TL miktara ulaşıldığı anlaşılmaktadır.
Gerek öğretide ve gerekse yargısal uygulamalarda ifade edildiği üzere ecrimisil, diğer bir deyişle haksız işgal tazminatı, hak sahibinin, hak sahibi olmayan kötüniyetli zilyetten isteyebileceği bir tazminat olup, 08.03.1950 tarihli ve 22/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında; fuzuli işgalin tarafların karşılıklı birbirine uygun iradeleri ile kurduğu kira sözleşmesine benzetilemeyeceği, niteliği itibarı ile haksız bir eylem sayılması gerektiği, haksız işgal nedeniyle oluşan zararın tazmin edilmesi gerekeceği vurgulanmıştır. Ecrimisil, haksız işgal nedeniyle tazminat olarak nitelendirilen özel bir zarar giderim biçimi olması nedeniyle, en azı kira geliri karşılığı zarardır. Bu nedenle, haksız işgalden doğan normal kullanma sonucu eskime şeklinde oluşan ve kullanmadan kaynaklanan olumlu zarar ile malik ya da zilyedin yoksun kaldığı fayda (olumsuz zarar) ecrimisilin kapsamını belirler. Haksız işgal, haksız eylem niteliğindedir (YHGK"nin 25.02.2004 tarihli ve 2004/1-120-96 sayılı kararı).
Ecrimisil hesabı uzmanlık gerektiren bir husus olup, taşınmazın niteliğine uygun bilirkişi marifetiyle keşif ve inceleme yapılarak ve taleple bağlı kalınarak haksız işgal tazminatı miktarı belirlenmelidir. Alınan bilirkişi raporu, somut bilgi ve belgeye dayanmalı, tarafların ve hakimin denetimine açık, değerlendirmenin gerekçelerinin bilimsel verilere ve HMK"nin 266 vd. maddelerine uygun olmalıdır.
Eğer, arsalarda kira esasına göre talep varsa, taraflardan emsal kira sözleşmeleri istenmeli, gerekirse benzer nitelikli yerlerin işgal tarihindeki kira bedelleri araştırılıp, varsa emsal kira sözleşmeleri de getirtilmeli, dava konusu taşınmaz ile emsalin somut karşılaştırması yapılmalı, üstün veya eksik tarafları belirlenmelidir.
İlke olarak, kira geliri üzerinden ecrimisil belirlenmesinde, taşınmazın dava konusu ilk dönemde mevcut haliyle serbest şartlarda getirebileceği kira parası, emsal kira sözleşmeleri ile karşılaştırılarak, taşınmazın büyüklüğü, niteliği ve çevre özellikleri de nazara alınarak yöredeki rayiçe göre belirlenir. Sonraki dönemler için ecrimisil değeri ise ilk dönem için belirlenen miktara ÜFE artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak miktardan az olmamak üzere takdir edilir.
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda; dava konusu taşınmaza emsal olarak değerlendirilen kira sözleşmelerinin park ve büfe olarak kullanılan yerler olduğu, ancak dava konusu 2277 ada 1 parselin davalı tarafından park haline getirildiği göz önüne alındığında, emsalin boş arsa üzerinden belirlenerek, dava konusu yerin ilk dönem itibariyle getirebileceği kira parası bulunup buna göre hesaplama yapılması gerekirken, yazılı şekilde hatalı bilirkişi raporuna dayalı hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Davalı vekilinin yukarıda (1) numaralı bentte sayılan nedenlerle sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte belirtilen temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile Yerel Mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK"nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"un 428. maddesi uyarınca sadece davalının temyiz ettiği gözetilerek BOZULMASINA, HUMK"un 440/III-1, 2, 3 ve 4. bentleri gereğince ilama karşı karar düzeltme yolu kapalı bulunduğuna, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 17.02.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.