MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Muhdesatın Tespiti

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
K A R A R
Davacı vekili dava dilekçesinde, vekil edeni ile davalıların iştiraken malik olduğu 115 ada 313 parsel ile 121 ada 39 parsel sayılı taşınmazlar hakkında devam eden ortaklığın giderilmesi davası bulunduğunu açıklayarak, her iki taşınmaz üzerindeki muhdesatın vekil edeninin emek ve sermayesi ile yapıldığını belirterek, muhdesatın tespitine karar verilmesi isteğinde bulunmuştur.
Davalılar, vekilleri aracılığıyla sundukları dilekçede davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile, 313 parselde bulunan beton kazık ve dikenli telden oluşan yapay sınır tesisinin, arazi üzerinde bulunan 100 ocak fındık ile 16 adet ceviz fidanının; 39 parselde bulunan beton kazık, kafes ve dikenli telden oluşan yapay sınır tesisinin, 80 adet ağaç ve fidanın, 10x8 mt ebatlarında plastik yüksek tünelin (sera), 2x2 mt ebatlarında 10 mt derinliğinde su kuyusunun, PVC su deposunun, kömürlük, garaj ve kulübenin, hidrofor, elektrik panosu, 6 adet soğutucu ped ve 3 adet fan ile kalorifer kazanının mülkiyetinin davacıya ait olduğuna dair verilen karar davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, muhdesatın tespiti istemine ilişkindir.
1. Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur (4721 Sayılı TMK mad. 684/1). Arazi üzerindeki mülkiyet, kullanılmasında yarar olduğu ölçüde, üstündeki hava ve altındaki arz katmanlarını kapsar. Bu mülkiyet kapsamına, yasal sınırlamalar saklı kalmak üzere kalıcı yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer (TMK mad. 718). 22.12.1995 tarih ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı’nda da vurgulandığı gibi Eşya Hukukunda, muhdesattan, bir arazi üzerinde kalıcı yapı ve tesisler ile bağ ve bahçe şeklinde dikilen ağaçları anlamak gerekir. Muhdesat, şahsi bir hak olup (TMK mad. 722, 724 ve 729), sahibine arazi mülkiyetinden ayrı bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak bahşetmez. Taşınmaz üzerindeki kalıcı yapı, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez.
Ne var ki; çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatın tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; Mahkemece, tespiti istenen unsurların kalıcı yapı niteliğini haiz olup olmadığı hususunda bir araştırma ve değerlendirme yapılmaksızın, taleplerin tamamı muhdesat kabul edilerek davanın kabulüne ve muhdesatın aidiyetine karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
3. Kabule göre de, Mahkemece taraf teşkili sağlanmadan keşif yapılması doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK"un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, taraflarca HUMK"un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 01.03.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.