7. Hukuk Dairesi 2015/11375 E. , 2015/9241 K.
"İçtihat Metni"Asliye Hukuk Mahkemesi
(İş Mahkemesi Sıfatıyla)
Dava Türü : İşe iade
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı davalı işverenin Bekleme mevkii ..... adresindeki işyerinde 09/12/1999 tarihinden itibaren işverenin iş akdini geçersiz sözleşme ile feshettiği 30.04.2013 tarihine kadar depocu olarak sürekli çalıştığını, iş sözleşmesinin haklı ve geçerli bir neden olmaksızın feshedildiğini, 4857 sayılı İş Kanununa göre ortada haksız bir fesih olduğunu, davalı tarafın 2010 yılından itibaren muvazaalı taşeron uygulamalarına başladığını, işçilerin haklarını aramalarını engellemek için baskı, tehdit, hile yolu ile ihbar öneli verilmiş gibi gösterilen geçmiş tarihli fesih bildirimi ve istifa belgesi imzalatılmaya çalışıldığını, durumu fark eden müvekkilin geçmiş tarihli ihbar öneli içeren fesih belgesini ve istifa belgesini imzalamadığını iddia ederek, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, davacının iş akdinin işletmenin ve işyerinin gereklerinden kaynaklanan geçerli nedenlerle kıdem ve ihbar tazminatı ödenerek feshedildiğini,yerine personel alınmadığını yapılan feshin geçerli olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, başka bir işçi tarafından açılan işe iade davasında İzmir 9. İş Mahkemesinin 2011/908 E sayılı dosyasında işyerinde mahkemece yapılan talimat keşfi sonucunda bir sureti delil olarak dosyaya sunulan 21.01.2013 tarihli bilirkişi heyeti raporları, yazılı bilgi ve belgeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde, davacının feshin geçerli nedene dayanmadığı iddiasının kanıtlandığı, davalının işletmesel duruma ilişkin somut kanıt ve delil sunmadığı, bu bağlamda iş sözleşmesinin son çare olarak sona erdiğine dair iddianın kanıtlanamaması karşısında iş sözleşmesinin geçerli nedene dayalı olarak sona erdirilmediği kanaatine varıldığı gerekçesiyle feshin geçersizliğine karar verilmiş, işe başlatılmama tazminatı davacı işçinin 7 aylık ücreti tutarında belirlenmiştir.
4857 sayılı İş Kanununun 21.maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 31.maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu maddede sendikal neden halide işe başlatmama tazminatının işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirleneceği açıklanmıştır.
Dosya içeriğine göre somut uyuşmazlıkta davacı işçinin davalıya ait işyerinde yaklaşık 14 yıl çalıştığı, iş sözleşmesinin "4857 sayılı Yasanın 17 ve 18.maddelerine istinaden 30.04.2013 tarihi itibariyle kıdem ve varsa sair kanuni ve akdi hakları ödenmek suretiyle" feshedildiği, işverence gerçekleştirilen feshin geçerli nedene dayanmadığı anlaşıldığından feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesi isabetlidir. Ancak davacı işçinin kıdemine ve fesih nedenine göre mahkemece işe başlatmama tazminatının davacının 7 aylık ücreti tutarında belirlenmesi doğru bulunmamıştır. Bu tazminatın davacının 5 aylık ücreti oranında belirlenmesi dosya içeriğine uygun düşecektir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3.maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 5 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4-Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5-Alınması gereken 27,70 TL harçtan peşin yatırılan 24,30 TL harcın tenzili ile bakiye 3,40 TL harç giderinin davalıdan tahsili ile Hazine"ye gelir kaydına,
6-Davacının yapmış olduğu 147,35 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT"ne göre 1.500,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Artan gider ve delil avansının ilgilisine iadesine,
9-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine, 18.05.2015 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.