Mahkemesi : Dörtyol 1. İş Mahkemesi
Tarihi : 23/09/2014
Numarası : 2013/132-2014/445

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı, davalı işyerinde ağır vasıta şoförü olarak çalışırken iş akdinin işveren tarafından haksız olarak sonlandırıldığından bahisle kıdem ve ihbar tazminatı ile bazı işçilik alacaklarının tahsiline karar verilmesi talep etmiştir.
Davalı, davacının iş yerini terk ettiğini şirket tarafından iş akdinin haksız şekilde sona erdiği iddiasının gerçeği yansıtmadığını, tüm haklarının ödendiğini hiçbir alacağı olmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davacının iş şartlarında yapılan değişikliği kabul etmemesi nedeniyle feshin işveren tarafından yapıldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Fazla mesai ücretinin hesaplanma yöntemi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 41"inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, fazla çalışma saat ücreti, normal çalışma saat ücretinin yüzde elli fazlasıdır. İşçiye fazla çalışma yaptığı saatler için normal çalışma ücreti ödenmişse, sadece kalan yüzde elli kısmı ödenir.
Kanunda öngörülen yüzde elli fazlasıyla ödeme kuralı nispi emredici niteliktedir. Tarafların sözleşmeyle bunun altında bir oran belirlemeleri mümkün değilse de, daha yüksek bir oran tespiti olanaklıdır.
Parça başına veya yapılan iş tutarına göre ücret ödenen işlerde, fazla çalışma süresince işçinin ürettiği parça veya iş tutarının hesaplanmasında zorluk çekilmeyen hallerde, her bir fazla saat içinde yapılan parçayı veya iş tutarını karşılayan ücret esas alınarak fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma ücreti hesaplanır. Bu usulün uygulanmasında zorluk çekilen durumlarda, parça başına veya yapılan iş tutarına ait ödeme döneminde meydana getirilen parça veya iş tutarları, o dönem içinde çalışılmış olan normal ve fazla çalışma saatleri sayısına bölünerek bir saate düşen parça veya iş tutarı bulunur. Bu şekilde bulunan bir saatlik parça veya iş tutarına düşecek bir saatlik normal ücretin yüzde elli fazlası fazla çalışma ücreti, yüzde yirmibeş fazlası ise fazla sürelerle çalışma ücretidir. İşçinin parça başı ücreti içinde zamsız kısmı ödenmiş olmakla, fazla çalışma ücreti sadece yüzde elli zam miktarına göre belirlenmelidir.
Somut olayda, davacı, ücretin asgari ücret ve her sefer için 10,00 TL olarak belirlendiğini bildirmiş, davalı da bu sisteme itiraz etmemiştir. Bu durumda, davacının, yapılan her sefer için prim aldığı sabittir. Fazla mesai hesabı yapılırken de fazla çalışılan sürede alınan sefer priminin fazla mesainin asıl ücretini karşıladığı, hesaplanması gereken kısmın sadece %50 zamlı kısım olacağı hususu gözden kaçırılarak “ %50 zamlı ücret” üzerinden hesaplama yapılması hatalı olup bozma nedenidir.
Mahkemece yapılacak iş, davacının saatlik ücretini bulup, bunun sadece yarısını, bulunan fazla mesai saati ile çarparak sonuca ulaşmaktan ibarettir.
3- Davacının ulusal bayram ve genel tatil ücretinin hesaplanması yöntemi taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Somut olayda, ulusal bayram ve genel tatillerdeki çalışmanın sadece gemi geldiği zaman yapıldığı ve diğer zamanlarda liman işletmesinin çalışmadığı davalı tarafından iddia edilmiş ve mahkemeden liman işletmesinden, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma olup olmadığı hususunun sorulması istenilmiş, ancak mahkemece bu konuda bir araştırma yapılmamıştır. Bilirkişi tarafından, davacının tüm ulusal bayram ve genel tatillerde çalıştığı kabulü ile hesaplama yapılmıştır. Ancak bu karar eksik araştırma ile verilmiştir.
Mahkemece yapılacak iş, davalı işverenin çalışma dönemi içinde iş aldığı asıl işverenden ulusal bayram ve genel tatillerde gelen gemilerin listesini istemek ve bu belgeye göre davacının ulusal bayram ve genel tatil alacağı olup olmadığını belirleyerek hesaplama yapmaktır.
Yukarıdaki ilkeler dahilinde ve davacının çalışmalarının takograf ile kayıt altına alındığı esas alınarak ikinci ve üçüncü bentte bahsi geçen alacakların değerlendirilmesi ve çıkacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekmektedir.
O halde davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.

SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 12.02.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.