Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava : İşverenin Grev Kırıcı Hareketlerinin Tespiti



YARGITAY İLAMI

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı Sendika vekili, davacı Sendika"nın aldığı yetkiye istinaden davalı şirket ile başlattığı toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin anlaşmazlık ile sonuçlanması üzerine grev kararı alarak 27.01.2015 tarihinde uygulamaya başladığını, 213 işçinin greve katıldığını, bu aşamada davalının üretimi düşürmemek için 6356 sayılı Kanun"un 68 inci maddesine aykırı biçimde grevde olan ve sözleşmeleri askıda olan işçilerin yerine greve katılmayan işçileri çalıştırdığını, bu hususta İşkur Bölge Bölge Müdürlüğü"ne gerekli başvuruların yapıldığını, ayrıca bir çok hukuk dışı eylem ve işlemler gerçekleştirdiğini, davacı Sendika"nın yaptığı grevi kırmak için sendikanın teklif ettiği ücretleri ödeyeceğini panoya astığını, ayrıca fabrika müdürü ve diğer yetkililerin grevdeki işçilerle birebir ikna odaları kurarak görüşüp onları grevden vazgeçirmeye çalıştıklarını, bu aşamada işverenin kanun dışı bu teklifini kabul eden 70 sendika üyesi işçinin 23.4.2005-08.05.2015 tarihleri arasında sendikadan istifa ettiğini, 90 gündür grevde olan işçilere iki aylık ücretlerini banka hesabına yatırdıklarını, başbakana sunulan 04.02.2015 tarihli belgedeki teklif edilen ücretlerin Sendika"nın istediklerine yakın olduğunu, greve katılmayan işçilere ek menfaatler sağlandığını, bunun da grevci işçileri greve katılmamaya özendirdiğini, ayrıca davalı işverenin yurtdışındaki fabrikalarında ürettiği ürünleri SFC etiketi basarak deniz yolu ile ... ve ... Limanlarından ve karayolu ile ... Gümrüğünden yurda sokmaya çalıştığını, yukarıda belirtilen eylemlerin davacı Sendika"nın ve grevde olan işçilerin örgütlenmesini ve örgütlü güçlerini kullanmasını ve sonuç olarak sendikal haklarını kullanmalarını engellemeye yönelik olduğunu iddia ederek davalı işverenin grevi kırmak amacı ile gerçekleştirdiği eylemlerin özellikle grevde olan işçilerin işlerinin gerek grev dışı olan ve istifa eden işçilere yaptırıldığının yerinde keşif yapılarak tespitine, bu eylemlerin ivedilikle durdurulmasına, haksız ve hukuka aykırı olarak sendikadan istifa ederek çalışmaya başlayan işçilerin iş akitlerinin grev sonuna kadar askıya alınmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, ispat yükünün davalı şirkette olmadığını, davacının iddialarının geçerli olmadığını, firmanın grevin tüm hukuki boyutuna ilişkin yükümlülüklerini hassasiyetle yerine getirdiğini, şirketin greve katılmayan işçilerine ek bir menfaat sağlamadığını, grevden ayrılan işçilerle greve hiç katılmayanlar arasında da bir ayrım gözetmediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, “...davalı iş verenin grev süresince iş yerini çalıştırmadığı, yalnızca grevden önce üretilen malzemelerinin dışarıya sevkiyatının sağlandığı, bu hususun 6356 sayılı yasanın 64. Maddesi uyarınca kanuna uygun olduğu ancak depo bölümünde çalışan işçilerin tamamının grev de olduğu, önceden üretilen ürünlerin araçlara yüklemesini yapacak depo bölümünde işçi olmadığı, bu nedenle de depo bölümünde çalışmayan zımpara bölümünde çalışan forklift sürücüsü ... depo bölümünde görevlendirilerek yükleme işlemini yaptığı, bu durumun 6356 sayılı Yasanın 67/1 maddesine aykırı olduğu, bu eylemin grev kırıcı eylem niteliğinde olduğu kanaati ile davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.” gerekçesi ile davalı işverenin grev süresince bir takım grev kırıcı eylemlerde bulunduğunun tespitine, grev sona erdiğinden diğer talepler hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Davalı işverenin grev öncesi üretilen ürünleri depe bölümü işçilerinin tümümün grevde olması nedeni ile başka bölümde çalışan grevde olmayan işçiye yaptırmasının grev kırıcı hareket olup olmadığı, 6356 sayılı Kanun"un 68 inci maddesine aykırı davranıp davranmadığı konusunda taraflar arasında ihtilaf bulunmaktadır.
6356 sayılı Kanun"nun 64 inci maddesinde, “(1) İşçiler greve katılıp katılmamakta serbesttir. Greve katılan işçiler ile lokavta maruz kalan işçiler işyerinden ayrılmak zorundadır. Greve katılmayan veya katılmaktan vazgeçenlerin işyerinde çalışmaları hiçbir şekilde engellenemez. Ancak, işveren bu işçileri çalıştırıp çalıştırmamakta serbesttir. (2) Greve katılan veya lokavta maruz kalan işçilerin işyerine giriş çıkışı engellemeleri yasaktır. (3) Grev başlamadan önce üretilen ürünlerin satılmasına ve işyeri dışına çıkarılmasına engel olunamaz. (4) Greve katılmayıp çalışan işçilerin ürettiği ürünlerin satılmasına ve işyeri dışına çıkarılmasına, işyeri için gerekli maddelerin, araç ve gereçlerin işyerine sokulmasına engel olunamaz. Bu fıkraya göre işlerin görülmesinde 68 inci madde hükümleri uygulanır. (5) Grev esnasında greve karar veren sendikanın kusurlu hareketi sonucu grev uygulanan işyerinde neden olunan maddi zarardan sendika sorumludur. Yetkili işçi sendikasının kararı olmadan işçi ya da yöneticilerin bireysel eylemlerinden kaynaklanan zararlardan kusuru olan yönetici ya da işçi sorumludur.; 68 inci maddesinde ise, “ (1) İşveren, kanuni bir grev veya lokavt süresince, 67 nci madde hükmü gereğince iş sözleşmeleri askıda kalan işçilerin yerine, sürekli ya da geçici olarak başka işçi alamaz veya başkalarını çalıştıramaz. Ancak greve katılamayacak ve lokavta maruz bırakılamayacak işçilerden, ölen, kendi isteği ile ayrılan veya iş sözleşmesi işveren tarafından haklı nedenle feshedilenlerin yerine yeni işçi alınabilir. İşverenin bu yasağa aykırı hareketi, taraf sendikanın yazılı başvurusu hâlinde görevli makamca denetlenir. (2) Greve katılmayan veya katılmaktan vazgeçen işçiler, ancak kendi işlerinde çalıştırılabilir. Bu işçilere, greve katılan işçilerin işleri yaptırılamaz. (3) Kanuni bir grev ve lokavt dolayısıyla iş sözleşmeleri askıda kalan işçiler, grev veya lokavt süresince başka bir işverenin yanında çalışamaz. Aksi hâlde işçinin iş sözleşmesi işverence haklı nedenle feshedilebilir. Ancak kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçiler, kanuni haftalık çalışma süresini tamamlayacak süreyi aşmamak üzere başka bir işverenin işyerinde çalışabilir.” hükümleri yeralmaktadır.
Somut olayda, mahkemece davalı işverenin grev süresince üretim yapmadığı, sadece grev öncesi üretilen ürünleri, depo bölümünde çalışan yükleme işçilerinin tümünün grevde olması nedeni ile, grevde olmayan zımpara bölümünde çalışan ... isimli işçiye yaptırdığı ve bu davranışının grev kırıcı hareket olduğu kabul edilmiştir. Davalı işverenin grev sırasında greve katılmayan işçilerle yeni üretim yapmadığı, grev öncesi ürettiği ürünlerini dışarı çıkardığı kabul edildiğine göre, olayda 6356 sayılı Kanun"un 64/3 üncü maddesinin uygulanması sözkonusu olup, 64/3 üncü maddedeki grev öncesi üretilen ürünlerin dışarı çıkartılmasında 64/4 üncü maddedeki düzenlemenin aksine 68 inci maddeye yapılan bir atıf bulunmamaktadır. Başka bir anlatımla, işveren, grev sırasında ürettiği ürünlerinin satılması ve dışarı çıkarılması sırasında 68 inci maddedeki yasaklamaya uymak, grevdeki işçilerin işini grevde olmayan işçilere yaptırmamakla yükümlüdür. Ancak 64/3 üncü maddedeki düzenlemede yasa koyucu 68 inci maddeye atıf yapmadığından grev öncesi üretilen ürünlerin satılmasında ve dışarı çıkartılmasında grevde olan işçinin işini grevde olmayan işçiye yaptırılabilecektir. Bu itibarla davanın reddi yerine yanılgılı değerlendirme ile kabulü hatalı olmuştur.
O halde davalı şirket vekilinin bu yönü amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 10.05.2016 gününde oybirliği ile karar verildi.