Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : İşe iade


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı vekili, davacının alt işveren davalı ...."nin .... Fabrikasında boru imalat ustası olarak çalışmaya başladığını, çalışmalarının Mart 2014 ayından itibaren asıl işveren davalı ...."nin ...."de bulunan fabrikasında sürmekte iken iş akdinin davalı tarafça 04/08/2014 tarihinde tek taraflı olarak feshedilmiş olduğunu, fesih bildiriminin yazılı olarak yapılmadığını, fesih sebebinin bildirilmediğini ve davalılar arasındaki asıl-alt işveren ilişkisinin muvazaalı olduğunu öne sürerek feshin geçersizliğinin tespiti ile davacının asıl işveren olan davalı ..Şirketine işe iadesine mahkeme aksi kanaatte ise davacının diğer davalı alt işverende işe iadesine, işe iadenin mali sonuçlarından davalıların birlikte sorumlu tutulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ......Şirketi vekili, diğer davalı .... ...Şirketinin müvekkilinin tedarikçisi olup aralarında asıl-alt işverenlik ilişkisinin bulunmadığını, davalı .... ...Şirketi"nin ... Serbest Bölgesindeki müvekkili şirkete ait kapalı alan işyerini kendi adına kiralamış olup burada kendi adına ve hesabına işçi çalıştırdığını, müvekkili şirket ile diğer davalı arasında yardımcı iş niteliğinde ve de uzmanlık gerektiren işler anlamında herhangi bir bağlantı bulunmadığını, diğer davalı .... Şirketi vekili ise, davacının 02/10/2013 tarihinde müvekkilinin ... şubesinde boru ustası olarak çalışmaya başladığını, performansı olumlu değerlendirildiğinden müvekkili şirketin .... Bölgesinde bulunan 2. şubeye terfi alarak Boru İmalatı Formeni olarak transfer edildiğini, Ağustos ayı itibariyle işyerinde işlerin azalmasından dolayı içlerinde davacının da bulunduğu 11 işçinin çıkışının verilip haklarının ödendiğini, ayrıca diğer davalı ile aralarındaki ilişkinin alt işverenlik ilişkisi olmadığını, müvekkilinin bağımsız bir işletme olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir.
Mahkemece, 20/06/2014 tarihli sözleşme ile davalılardan .....Şirketine ait ... Serbest Bölgesindeki kapalı alanlı işyerinin diğer davalı .... ...Şirketine 20/06/2014 -20/06/2015 tarihleri arası bir yıl süre ile yıllık 59.904 Dolara kiralandığı ve bu kira sözleşmesinin Serbest Bölge Müdürlüğünce"de uygun görüldüğü ve onandığı, her iki davalı şirket arasında muvazaalı alt işverenlik ilişkisi olduğu yönünde herhangibir .... müfettiş tespit raporu olmadığı, davacının davalı .... Şirketi çalışanı olduğu diğer davalı ... ile de bir alakasının bulunmadığı, ..."a karşı işe iade davası açmak için gereken 6 aylık çalışma süresinin de dolmadığı, davalı .... Şirketi tarafından işlerin daralması nedeni ile davacının çıkışının verildiği beyan edilmesine karşın 4857 sayılı Kanunun 19. maddesi uyarınca fesih bildiriminin yazılı olarak yapılmadığı ve fesih sebebinin açık ve kesin bir şekilde işçiye bildirmediği gerekçesiyle davalı ......Şirketi hakkında açılan davanın husumetten reddine, davalı ....... Şirketi yönünden davanın kabulü ile davacının bu şirkete işe iadesine, işe iadenin mali sonuçlarından da bu şirketin sorumlu tutulmasına karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki temel uyuşmazlık, davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olup olmadığı noktasında bir başka deyişle davacının hangi davalıya ait işyerine işe iadesine karar verilmesi gerektiği noktasında toplandığı görülmektedir.
Davacı gerçek işvereninin ..... olduğunu öne sürmekte, davalılar ......."nin tedarikçi firma olduğunu bu şirketin ... Serbest Bölgesindeki kapalı alan işyerini kendi adına kiraladığını, burada kendi adına ve hesabına işçi çalıştırdığını arada kira ilişkisi dışında bir ilişki olmadığını, bu sözleşmenin sadece işyerinin alanına yönelik olduğunu savunmaktadırlar.
20/06/2014 tarihli sözleşme ile davalılardan ......"ye ait ... Serbest Bölgesindeki kapalı alanlı işyerinin diğer davalı ....... Şirketine 20/06/2014 -20/06/2015 tarihleri arası bir yıl süre ile yıllık 59.904 Dolara kiralandığı ve bu kira sözleşmesinin Serbest Bölge Müdürlüğünce de uygun görüldüğü ve onandığı anlaşılmaktadır.
Davalı ile aralarında husumet bulunduğuna ilişkin bir delile dosya içerisinde rastlanılmayan davacı tanıkları, ....... "nin diğer ....."nin alt işvereni olduğunu, kendilerinin de ....... bünyesinde ...."de davacı ve ....."nin işçileri ile birlikte çalıştıklarını, çalışırken emir ve talimatları genelde .... .."nin ustabaşılarının verdiklerini ancak ... amirlerinin de kendilerini denetlediklerini, işyerinde yemekleri ...... "nin yemekhanesinde onların çalışanları ile beraber yediklerini, aynı servis kullandıklarını, işçi sağlığı ve iş güvenliği eğitimlerini de bizzat ... ... "nin eğitmenlerinin verdiğini, kullanılan techizat ve makinelerin genelde ... ...i"ye ait olduğunu, ......."nin de kendine ait az da olsa makinesi ve techizatı bulunduğunu, ......"nin asıl işini yaptıklarını, davalı .... ..."nin sadece işçi temin ettiğini beyan etmişlerdir.
Davalı ....."nin tanıkları, .... ... Şirketinin ....sinde de işyeri olduğunu, ancak buranın ......"nin işyerinin içinde olmadığını, ......"nin fabrikasının boru imalat fabrikası olduğunu, .... ...Şirketinin de boru ürettiğini, siparişlerde sıkışma olduğu zaman aynı işi yapan .......şirketine de iş verdiklerini, yemekhane ve servislerin ayrı olduğunu, iş verildiğinde kontrol için görevlilerin .......şirketine gidebildiklerini beyan etmiştir.
İfade edilen tanık beyanları karşısında Mahkemece keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmadan verilen karar eksik araştırma ve incelemeye dayalıdır.
Davalıları savunmalarından aralarında bir hizmet alım sözleşmesi bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece öncelikle, davalılara ait şirket ana sözleşmeleri, şirketlerin tüm ortak ve yöneticilerini gösterir ticaret sicil kayıtları, işyerlerinin faaliyet adreslerini gösterir belgeler temin edilmeli, sonrasında işyerinde uzman bilirkişiler aracılığı ile keşif yapılıp gerekirse tanıklar keşifte yeniden dinlenilerek, davalı .......Şirketine ait işyerinin davalı ......Şirketine ait işyeri içinde olup olmadığı, her iki davalının işçilerinin birlikte çalışıp çalışmadığı, bu işçilerin aynı servis ve aynı yemekhaneyi kullanıp kullanmadığı, makine ve teçhizatların hangi davalıya ait olduğu, .......Şirketi çalışanlarının emir ve talimatları kimden aldıkları, bu şirkete ait çalışanları kimin denetlediği ve denetimin nasıl olduğu, davalı ..."ın sadece sipariş sıkışması olan dönemlerde mi yoksa sürekli olarak mı .......Şirketine iş verdiği, bir başka deyişle .... ...Şirketinin kendi adına ve hesabına mı işçi çalıştırdığı yoksa davalı ......Şirketine işçi mi temin ettiği tereddüde yer bırakmayacak şekilde belirlenmelidir.
Mahkemece bu yönler üzerinde durulmadan ve davalılar arasındaki ilişkinin ne olduğu ( organik bağ, asıl-alt işveren veya birlikte istihdam vs gibi) açık bir şekilde belirlenmeden yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozma nedenidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 14.04.2016 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.