7. Hukuk Dairesi 2021/68 E. , 2021/1135 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ...2. Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 19.02.2018 tarihinde verilen dilekçeyle mirasın hükmen reddi talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 25.10.2018 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davalı ... Bank Aş. vekili davalı ... vekili tarafından talep edilmiştir. ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf talebinin kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasına dair verilen kararın davalı SGK vekili ve davacı ... Karacayır vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
KARAR
Dava, mirasın hükmen reddine (terekenin borca batık olduğunun tespitine) ilişkindir.
Davacılar vekili, müvekkilleri ortak murisinin 08.01.2005 tarihinde vefat ettiğini, terekenin vefat tarihi itibariyle borca batık durumda olduğunu beyanla, mirasın hükmen reddedilmiş sayıldığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı SGK Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde, davacıların ortak murislerinin vefatı sonrasında müvekkili kuruma ödenmeyen sigorta prim ve işsizlik sigortası prim borcunun bulunduğunu, hak sahibi Sevgi ..."ın emekli maaşına müvekkil kurum tarafından haciz konulduğunu, davacının 31.10.2016 tarihli dilekçesine istinaden ortak muristen intikal toplam borcun yapılandırıldığını, davacının yapılandırma işlemi yapması ve müvekkilinden emekli maaşı almakla terekeyi sahiplendiğini beyan ederek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ...Ş. vekili cevap dilekçesinde, müvekkili banka tarafından davacıların ortak murisin kredi borçları nedeni ile başlattıkları icra takiplerine rağmen davacı mirasçıların mirası ret beyanında bulunmadıklarını beyan ederek, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davalı SGK Başkanlığı vekili ile Halkbankası A.Ş. vekilinin istinaf istemi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonucunda; davalılar vekilinin istinaf başvurularının kabulüne, ...2. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 25.10.2008 tarih ve 2018/96 Esas 2018/649 Karar sayılı ilamının kaldırılmasına, yeniden hüküm tesisi ile; davacı ... ..."ın davasının yerinde görülmediğinden reddine, davacılar... ile ...’ın davalarının kabulü ile mirası hükmen reddetmiş sayıldıklarının tespitine, karar verilmiştir.
Davacı ... ... vekili, davalı SGK Başkanlığı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
Ölüm tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise miras reddedilmiş sayılır. (TMK md. 605)
Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması; terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir. Ancak, tereke borca batık olmasına rağmen; Türk Medeni Kanununun 610/2. maddesinde açıklanan şekilde tereke işlemlerine karışan, tereke mallarını gizleyen veya kendine maleden mirasçı, mirası reddedemez.
Mirasçının kendisine yönelik haciz baskısı altında murise ait bir borcu ödemiş olması 4721 sayılı TMK"nın 610/2. maddesinde belirtilen tereke işlemlerine karışma olarak kabul edilemez.
Somut olaya gelince; ...4. İcra Müdürlüğünün 2011/2380 ve 2014/3738 Esas sayılı icra takip dosyalarında alacaklı Türkiye Halkbankası A.Ş tarafından davacı ... ... aleyhine ilamsız icra takibi başlatıldığı, icra edilen hacze ait tutanakta Sevgi ...’ın “şu an maaşımdan sadece 250,00TL ödeyebilirim, avukatla görüşüp faiz indirimi isteyeceğim” şeklinde beyanda bulunduğu; davacı mirasçı Sevgi ..."ın muris eşinden kendisine bağlanan dul aylığı üzerine SGK Başkanlığı tarafından haciz konulduğu, davacının başvurusuna istinaden davalı kurumun alacağını 6736 sayılı "Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun" kapsamında 18 ay eşit taksit olarak yapılandırıldığı, davacı ... ... tarafından borca mahsuben 297,83TL sigorta primi ile aynı vade tarihli 48,60TL işsizlik sigortası priminin banka kanalı ile ödendiği, davacının maaşına konulan haciz ile kurum borcuna mahsuben kesinti yapıldığı, haciz kesintisinin yapılandırma işleminden önce gerçekleştiği anlaşılmaktadır.
Davacı ... ...’ın söz konusu ödemeleri kendisine yönelik haciz tehdidi ve baskısı altında ödediği, yapılan ödemenin tereke işlemlerine karışma olarak nitelendirilemeyeceği gözetilmeden, davacının terekeyi sahiplenme anlamına gelen işlemleri yaptığı ve bundan sonra terekenin borca batık olduğunu ileri sürülemeyeceği gerekçesi ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle ve HMK 371. maddesi uyarınca ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi kararının BOZULMASINA HMK 373/2. maddesi gereğince dosyanın ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, bozma sebebine göre davalı SGK vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine,
27.09.2021 tarihinde oy birliğiyle olarak karar verildi.