4. Hukuk Dairesi 2020/1424 E. , 2020/4410 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Davacı ... Hafriyat San ve Tic. Ltd. Şti. vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... Hafriyat İnş. Taah. Tic. ve San. Ltd. Şti. ve ... aleyhine 04/02/2014 gününde verilen dilekçe ile trafik kazası sonucu oluşan hasar nedeniyle maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 31/01/2019 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve davalılardan ... Hafriyat İnş. Taah. Tic. ve San. Ltd. Şti. vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesi olanağı bulunmamasına göre davalılardan ... Hafriyat İnş. Taah. Tic ve San Ltd Şti’nin tüm temyiz itirazları reddedilmelidir.
2-Davacının, davalılardan ...’e yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Davacı vekili; 21/11/2013 tarihinde davalılardan şirkete ait olup diğer davalı ... tarafından sevk ve idare edilen aracın, kırmızı ışıkta bekleyen müvekkiline ait araca arkadan çarptığını, çarpmanın etkisiyle müvekkilinin aracının önündeki araca vurduğunu, meydana gelen kazada müvekkiline ait araçta ağır hasar oluştuğunu ve aracın uzun süre serviste kaldığını, kaza nedeniyle araçta değer kaybı meydana geldiğini, ayrıca tamirat süresince aracı kullanamaması nedeniyle ikame araç zararının olduğunu belirterek oluşan maddi zararın tazminini talep etmiştir.
Davalılar, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, değer kaybı ve ikame araç zararı yönünden davanın kısmen kabulüne dair verilen ilk kararın, Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 09/03/2016 tarihli, 2015/15822 esas ve 2016/2997 karar sayılı ilamı ile bozulması üzerine bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda, alınan bilirkişi raporlarına itibar edilerek meydana gelen kaza nedeniyle davacıya ait araçta değer kaybı oluşmadığı, davacının yalnızca tamir süresince aracı kullanamamasından doğan zararının olduğu gerekçesiyle ikame araç zararı yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bir davada mahkemenin veya tarafların yapmış oldukları bir usul işlemi nedeniyle taraflardan biri lehine, dolayısıyla diğeri aleyhine doğan ve gözetilmesi zorunlu olan hakka, usulü kazanılmış hak denilir. Bu nedenle, mahkeme kararının, Yargıtay ilgili hukuk dairesi tarafından bozulmasından ve yerel mahkemece bozmaya uyulmasından sonra, mahkemece,
hükmün Yargıtay bozma kararı dışında kalarak kesinleşmiş olan kısımları hakkında yeni bir karar verilemez.
Her ne kadar mahkemece bozma ilamına uyulduğu belirtilmiş ise de, bozma ilamına aykırı davranılmıştır. Şöyle ki; mahkemece değer kaybı ve ikame araç zararı yönünden davanın kısmen kabulüne dair verilen ilk karar, davalılardan şirket tarafından temyiz edilmiş ve Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 09/03/2016 tarihli, 2015/15822 esas ve 2016/2997 karar sayılı ilamı ile meydana gelen zarar hususunda denetime elverişli bilirkişi raporu alınması gerektiği gerekçesiyle bozulmuştur. Davalılardan ... tarafından değer kaybı ve ikame araç zararı yönünden davanın kısmen kabulüne dair verilen ilk karar, temyiz edilmeyerek kesinleşmiş ve davacı yararına da usulü kazanılmış hak oluşmuştur.
Şu durumda; mahkemece davalılardan ... hakkında, davacı lehine oluşan usulü kazanılmış hak gözetilmeksizin anılan davalı yönünden de değer kaybının oluşmadığı kabul edilerek yalnızca ikame araç zararı yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya uygun değildir. Kararın açıklanan nedenle bozulması gerekir.
3) Davacının, davalılardan ... Hafriyat İnş. Taah. Tic ve San Ltd Şti’ye yönelik temyiz itirazlarına gelince;
a) Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
b) Davacının diğer temyiz itirazlarına gelince;
Davanın kısmen kabulüne dair verilen ilk kararın bozulması üzerine alınan 12/04/2017 tarihli bilirkişi raporunda, 01/06/2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları hükümleri doğrultusunda araçta değer kaybı oluşmadığı belirtilmiş; itirazlar üzerine alınan 03/09/2018 tarihli bilirkişi raporunda ise davacıya ait aracın dava konusu kazadan önce birkaç defa kazaya karıştığı, bu nedenle araçta değer kaybı meydana gelmediği yönünde görüş bildirilmiştir. Mahkemece de 03/09/2018 tarihli bilirkişi raporu hükme esas alınmıştır.
Dava konusu olay 2013 yılında meydana gelmiş olup Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları 01/06/2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Dolayısıyla dava konusu olayda Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın uygulanması mümkün değildir. Öte yandan davacıya ait aracın tramer kayıtlarına göre dava konusu olaydan önce de kazaya karıştığı, bu kazalar nedeniyle davacının aracının hangi parçalarının hasarlandığı, hasarın ağır mı? Hafif mi olduğu? hasarın aracın değerini nasıl etkilediği hususlarında bilgi ve belge bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bununla beraber, olayın oluş şekli, kazanın niteliği ve aracın tamirine yönelik servis kayıtları incelendiğinde dava konusu olay nedeniyle davacının aracının bir miktar değer kaybına uğrayacağı da açıktır.
Şu durumda mahkemece, ilgili sigorta şirketlerinden, davacının aracının daha evvel karıştığı kazalara ilişkin hasar dosyaları da getirtilmek suretiyle yeniden bilirkişi incelemesi yapılarak davacının aracında meydana gelen değer kaybının tespit edilmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekir. Eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş ve kararın açıklanan nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda (2 ve 3/b) bentlerinde açıklanan nedenlerle davacı yararına BOZULMASINA, davacının diğer temyiz itirazlarının 3/a bendinde, davalılardan ... Hafriyat İnş. Taah. Tic ve San Ltd Şti’nin tüm temyiz itirazlarının 1. bentte gösterilen nedenlerle reddine ve davacıdan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 16/12/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.