Silahlı terör örgütüne üye olma - görevi yaptırmamak için direnme - Yargıtay 16. Ceza Dairesi 2015/5425 Esas 2015/2734 Karar Sayılı İlamı
Esas No: 2015/5425
Karar No: 2015/2734
Karar Tarihi: 28.09.2015
Silahlı terör örgütüne üye olma - görevi yaptırmamak için direnme - Yargıtay 16. Ceza Dairesi 2015/5425 Esas 2015/2734 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Bu karar, bir sanığın duruşmada hazır bulunma hakkıyla ilgilidir. Sanık, SEGBİS yoluyla savunma yapmak istemediğini beyan etmiştir. Ancak, mahkeme, sanığın hazır bulunma hakkının adil yargılama ilkesi kapsamında önemli olduğunu ve sadece ciddi nedenlerle sınırlandırılabileceğini belirtmiştir. Kanun maddeleri ise TCK'nın 314/2, 62, 53/1, 58/9 ve 265/1-4, 2911 sayılı Kanunun 32/2'dir.
16. Ceza Dairesi 2015/5425 E. , 2015/2734 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Ağır Ceza Mahkemesi
Suç : Silahlı terör örgütüne üye olma, görevi yaptırmamak
için direnme
Hüküm : 1- TCK"nın 314/2, 3713 sayılı Kanunun 5, TCK"nın 62,
53/1, 58/9. maddeleri gereÄŸince mahkumiyet
2- 2911 sayılı Kanunun 32/2. maddesi delaletiyle
TCK"nın 265/1-4, 62, 53/1, 58/9. maddeleri gereğince
mahkumiyet
Dosya incelenerek gereÄŸi düÅŸünüldü:
Ceza yargılamasının temel ilkelerinden biri “doÄŸrudan doÄŸruyalık-vasıtasızlıktır.” Bu nedenle CMK"nın 193/1. maddesinde “sanık olmaksızın yargılama olmaz” genel kuralına yer verildikten sonra istisnalar aynı Kanunun 193/2, 194/2, 195, 196, 200/1 ve 204. maddelerinde gösterilmiÅŸtir. Sanığın kabulüne baÄŸlı olarak alt sınırı 5 yıl ve daha fazla hapis cezası gerektiren suçlar hariç olmak üzere istinabe yoluyla sorguya çekilebilecektir. Görüntülü ve sesli iletiÅŸim tekniÄŸi kullanılarak sorgu yapma yöntemi CMK"nın 196/4. maddesi hükmüne göre mümkün kılınmıştır.
Somut olaydaki hukuki sorun sanığın görüntülü ve sesli iletiÅŸim tekniÄŸini kullanarak savunma yapmak istemediÄŸini ısrarla beyan ederek duruÅŸmada hazır bulunma isteÄŸi karşısında, bu sistemle savunma alınması durumunda, savunma hakkının kısıtlanarak adil yargılama ilkesinin ihlal edilip edilmediÄŸi noktasında toplanmaktadır.
DuruÅŸmada hazır bulunmak isteyen sanığın, duruÅŸmada hazır bulundurulması sadece ödev deÄŸil aynı zamanda bir haktır. (Y.C.G.K. 10.06.2008, 9-148/169 s.k.)
Avrupa İnsan Hakları SözleÅŸmesinin 6/1. maddesine göre;
Cezai bir suç ile itham edilen herkesin, kendini savunma, iddia tanıklarını sorguya çekme veya çektirme, duruÅŸmada kullanılan dili anlamadığı veya konuÅŸamadığı takdirde bir tercüman yardımından para ödenmeksizin yararlanması haklarını güvence altına almıştır. DuruÅŸmada hazır bulunmaksızın bu hakları nasıl kullanabileceÄŸinin anlaşılması zordur. (Colozza v. İtalya 12 Åžubat 1985)
Adil bir ceza yargılaması sürecinin oluÅŸumunda sanığın mahkeme nezdinde hazır bulunmasının büyük önemi bulunmaktadır. (Lala v. Hollanda 22 Eylül 1994) Bunun sebebi hem adil yargılama hakkının mevcudiyeti hem de beyanların doÄŸruluÄŸunun anlaşılması ve maÄŸdur ile tanıkların beyanlarıyla karşılaÅŸtırılmasıdır. (Sedoviç v. İtalya)
Temyiz aÅŸamasında davalının duruÅŸma salonunda ÅŸahsen hazır bulunması ilk derece mahkemesinde görülmekte olan duruÅŸmalarda hazır bulunmasına nispeten daha az önem arzetmektedir. (Kamasinsıki v. Avusturya, 19 Aralık 1989)
Adaletin gerçekten adil bir ÅŸekilde saÄŸlanmasının demokratik bir toplumda tuttuÄŸu yer göz önünde bulundurularak savunma hakkının kısıtlanmasına yönelik her bir tedbirin ciddi ÅŸekilde gerekli olmasına iÅŸaret edilmiÅŸtir. Daha az kısıtlayıcı bir tedbirin bulunması halinde o uygulanmalıdır. (Van Mechelen ve diÄŸerleri)
SözleÅŸme ile garantiye alınan hakkın kullanılmasından vazgeçilmesi, bunun açıkça söylenmesi ile mümkün olabilir. (Zana/Türkiye)
CMK"nın genel ilkeleri ve 196. maddedeki düzenleme Dairemizce benimsenen Y.C.G.K."nın 10.06.2008 tarih ve 9-148-169 sayılı kararı ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin İçtihatları göz önünde bulundurulduÄŸunda; duruÅŸmada hazır bulunma hakkı adil yargılama kapsamında deÄŸerlendirilmekte olup, bu hakkın sınırlanması ancak ciddi ÅŸekilde gerekli olması halinde istisna olarak uygulanmalıdır. A.İ.H.M."nin Marcello Viola v. İtalya kararı temyiz duruÅŸmasına iliÅŸkindir. Bu nedenlerle kovuÅŸturma aÅŸamasında;
1-) Genel kural sanığın duruşmada hazır bulundurulmasıdır. Bu hak ciddi nedenlere dayalı olarak mahkeme kararı ile sınırlandırılabilir.
2-) İlk ve son savunmanın yapıldığı, esasa iliÅŸkin delillerin toplandığı oturumlara sanığın SEGBİS yolu ile katılması açık kabulüne dayalı olmalıdır.
3-) Sesli ve görüntülü yöntemle savunma alınması halinde sanık müdafiinin talebi durumunda sanığın yanında bulunma olanağı saÄŸlanmalıdır.
Bu koÅŸullar gerçekleÅŸtiÄŸinde savunma hakkının kısıtlanmadığı kabul edilebilecektir.
Tüm bu açıklamalar karşısında; esas hakkında son savunmasını duruÅŸmada hazır bulunarak yapmak istediÄŸini beyan eden sanığın duruÅŸmada hazır bulundurulmayıp SEGBİS aracılığıyla yargılaması yapılarak mahkumiyetine karar verilmesi suretiyle savunma hakkının kısıtlanması,
Kanuna aykırı, sanık ve müdafiinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüÅŸ olduÄŸundan, diÄŸer yönleri incelenmeksizin hükümlerin öncelikle bu sebepten dolayı BOZULMASINA, 28.09.2015 tarihinde oybirliÄŸiyle karar verildi.
